
Çinli bilim insanlarının geliştirdiği "Huanliu-3" (HL-3) deneysel nükleer füzyon reaktörü, kritik sıcaklık eşiklerini aşarak füzyon araştırmalarında önemli bir aşamaya ulaştı.
Çin devlet televizyonu CCTV'nin haberine göre, Sıçuan eyaletinin merkezi Çıngdu şehrinde bulunan HL-3 reaktörü, iyon ısı değerinde 117 milyon dereceye, elektron ısı değerinde ise 160 milyon dereceye ulaşarak bilim dünyasında büyük yankı uyandırdı.
Füzyon araştırmalarında yeni bir dönem
Reaktörün Baş Tasarımcısı Cong Vulu, elde edilen verilerin Çin'in füzyon araştırmalarında yanan plazma aşamasına ulaştığını gösterdiğini belirtti. "Bu deneyde genel füzyon performansında büyük bir atılım gerçekleştirdik ve çift 100 milyon derece hedefini aştık." ifadelerini kullandı.
Cong, HL-3 reaktörünün ısıtma, kontrol ve teşhis sistemlerinin tamamen Çin'de geliştirildiğini ve bunun yerli teknoloji açısından önemli bir başarı olduğunu vurguladı.
Tokamak teknolojisi ile yüksek ısılar
"Tokamak" adı verilen nükleer kaynaşım reaktörleri, yüksek sıcaklıktaki plazmayı halka biçimli manyetik alan içinde kontrol ediyor. Hidrojen atomlarının helyuma dönüşmesiyle ortaya çıkan nükleer reaksiyon, büyük miktarda enerji açığa çıkarıyor.
HL-3 ekibi, bu rekor sıcaklıklara ulaşmak için elektronları ısıtmak üzere büyük mikrodalga jeneratörleri ve atom çekirdeğinin sıcaklığını artırmak için yüksek enerjili parçacık ışınları kullandı. Ayrıca, plazma çekirdeğindeki enerjiyi hapsedecek yeni yöntemler geliştirerek füzyon deneylerinde küresel standartlar oluşturdu.
Çin'in füzyon reaktörleri
Çin'in füzyon araştırmalarında HL-3'e ek olarak "Deneysel Gelişmiş Süper İletken Tokamak" (EAST) adı verilen bir başka reaktörü daha bulunuyor. Anhui eyaletinin merkezi Hıfey'de yer alan EAST, daha uzun süreli plazma deneyleri için kullanılıyor.
HL-3, EAST'ten daha büyük olup, sadece deneysel araştırmalar için değil, aynı zamanda gelecekte gerçek bir nükleer füzyon reaktörünün geliştirilmesi için de kritik bir rol üstleniyor.