
Çin ile ABD arasındaki artan ekonomik ve teknolojik rekabetin ortasında, ABD’li internet devi Google, Pekin yönetiminin hedefinde. Çin Devlet Piyasa Düzenleme İdaresi, Google hakkında tekelleşme karşıtı düzenlemeleri ihlal ettiği gerekçesiyle bir soruşturma başlattığını açıkladı. Soruşturma, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e karşı ek yüzde 10 gümrük vergisi uygulamaya başlaması sonrasında, Çin’in aldığı tedbirlerle paralel bir şekilde duyuruldu.
Henüz Google’a yönelik soruşturmanın hangi faaliyetlerinden dolayı başlatıldığına dair bir açıklama yapılmadı. Ancak bu durum, ABD’nin uyguladığı gümrük vergilerine karşılık olarak Çin’in verdiği bir yanıt olarak görülüyor.
Google’ın Çin’deki durumu
Çin’de, internet üzerinde sıkı bir içerik kontrolü uygulandığı biliniyor ve bu nedenle Google’ın ana iş kolu olan arama motoru ve diğer hizmetlerine Çin’de erişim engeli uygulanıyor. Şirket, 2010 yılında Çin’deki faaliyetlerini sonlandırmış olsa da, yurt dışı reklam satışlarından gelir elde etmeye devam ediyor. 2018’de Google, Çin’den 3 milyar dolar gelir sağladı.
Çin’in artan rekabeti ve ABD şirketleri üzerindeki baskılar
Google’a yönelik bu soruşturma, Çin’in ABD teknoloji şirketlerine karşı son dönemdeki sert tavrının bir parçası. Çin hükümeti, ABD’den ithal edilen ürünlere yönelik yüzde 10 ila 15’lik ek gümrük vergisi getirmiş ve kritik madenlere ihracat kontrolü uygulama kararı almıştı. Ayrıca, ABD’li hazır giyim grubu PHV ve biyoteknoloji şirketi Illumina, Çin şirketlerine yönelik ayrımcı uygulamaları nedeniyle “güvenilmez varlık” listesine alınmıştı.
Nvidia ve Micron’a yönelik soruşturmalar
Google’a yönelik soruşturmanın yanı sıra, Çin geçen yıl ABD’li çip üreticisi Nvidia hakkında da tekelleşme karşıtı soruşturma başlatmıştı. Bu soruşturma, Nvidia’nın İsrailli çip tasarım şirketi Mellanox Technologies’i satın alma sürecine dayanıyordu ve Çin’in Anti-Tekel Yasası’na aykırı olabileceği düşünülüyordu. Ayrıca, 2023’te Çin, ABD’li hafıza çipleri üreticisi Micron Technologies hakkında bir siber güvenlik soruşturması başlatmıştı ve sonucunda Micron’un, Çinli şirketlere çip ve entegre devre satışı yasaklanmıştı.
Çin’in bu tür soruşturmaları, ABD’nin teknoloji sektörüne yönelik yaptığı baskılarla artan gerilimin bir yansıması olarak görülüyor.