
İnsan yapımı iki uzay aracı, Voyager 1 ve Voyager 2, hâlâ yıldızlararası uzayda keşiflerine devam ediyor. Ancak, 1977’de fırlatılan bu tarihi araçlar, giderek azalan enerji kaynakları nedeniyle kritik bir eşikte bulunuyor. NASA, Voyager’ların görev süresini uzatmak için bazı bilimsel cihazları kapatma kararı aldı.
Voyager 1, şu anda Dünya’dan 25 milyar kilometreden daha uzakta. Başlangıçta 10 bilimsel cihazla donatılmıştı, ancak sınırlı nükleer yakıtını korumak amacıyla bu cihazlardan bazıları zamanla kapatıldı. Şu an yalnızca üç bilimsel cihaz çalışmaya devam ediyor ve benzer bir süreç Voyager 2 için de uygulanıyor. Bu ay içinde Voyager 2’de bir cihaz daha kapatılacak.
NASA Voyager Proje Yöneticisi Suzanne Dodd, süreci şu sözlerle değerlendirdi: "Voyager’lar, fırlatıldıkları günden bu yana derin uzayın efsaneleri oldular. Onları mümkün olduğunca uzun süre çalışır durumda tutmak istiyoruz. Ancak, güçleri azalıyor. Eğer şimdi bazı cihazları kapatmazsak, birkaç ay içinde tüm enerjilerini kaybedecekler ve görevi sonlandırmak zorunda kalacağız." Ancak NASA mühendisleri, titiz hesaplamalar ve yaratıcı çözümlerle Voyager’ların 2030’ların ortalarına kadar çalışmaya devam etmesini sağlamayı hedefliyor.
Son kapatılan cihaz, kozmik ışın alt sistemi deneyiydi. Bu sistem, süpernova patlamaları gibi yüksek enerjili olaylardan gelen parçacıkları inceliyordu. 2012’de Voyager 1’in Güneş Sistemi’nin heliosfer sınırını aştığını ve yıldızlararası uzaya girdiğini kanıtlayan en önemli verileri sağlayan cihazlardan biriydi.
Şu anda Voyager 1’de çalışmaya devam eden üç cihaz bulunuyor: manyetometre, plazma dalga alt sistemi ve düşük enerjili yüklü parçacıklar cihazı. Sonuncusunun 2026’da kapatılması planlanıyor. Voyager’ların plütonyum yakıt kaynağı her yıl yaklaşık dört watt kaybediyor. Karşılaştırmak gerekirse, sıradan bir ekmek kızartma makinesi 800 ila 1500 watt arasında güç tüketirken, Voyager sondaları şu an sadece 249 watt üretebiliyor. Voyager 1’in görevi, NASA’nın Derin Uzay Ağı (Deep Space Network) ile iletişim kuracak kadar enerji üretemediğinde sona erecek.
Voyager sondaları, neredeyse 50 yıldır uzayın zorlu koşullarına karşı dayanıklılıklarını kanıtladı. Şiddetli radyasyon patlamalarına, aşırı soğuklara ve gezegenlerin yakın geçişlerine rağmen çalışmaya devam ettiler. Ancak, bu başarının arkasında sadece makinelerin dayanıklılığı değil, NASA mühendislerinin yıllardır süren titiz çalışmaları da bulunuyor. Caltech’te görev yapan kozmik ışın fizikçisi Alan Cummings, Voyager projesindeki ekibin çabalarını şu sözlerle özetliyor: "Bu mühendisleri gerçekten takdir etmek gerekiyor. Onlar sayesinde, insanlık tarihinin en uzun soluklu uzay görevlerinden biri hâlâ devam ediyor."