
COMSATS ve TÜBİTAK'tan yenilikçi politikalar için üst düzey çalıştay
Bilim ve Teknolojide Güney-Güney İş Birliği'ni teşvik eden Güneyde Sürdürülebilir Kalkınma İçin Bilim ve Teknoloji Komisyonu (COMSATS) ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), sıfır atık ve döngüsel ekonomiye geçiş konularında uluslararası katılımlı üst düzey hibrit çalıştay düzenledi.
Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 27 COMSATS üyesi ülkenin temsilcileri ile bilim insanları, mühendisler, politika yapıcılar ve uygulayıcıların katılımıyla gerçekleştirilen etkinlikte, sürdürülebilir atık yönetimi için yenilikçi teknolojiler ve politika çerçeveleri tartışıldı.
Çalıştayın açılış konuşmalarını COMSATS Direktörü Büyükelçi Dr. Muhammad Nafees Zakaria ile TÜBİTAK Başkan Yardımcısı İsmail Doğan yaptı. Her iki konuşmacı da atık yönetim sistemlerinde köklü dönüşüm ihtiyacına vurgu yaparak, çevre sorunlarına karşı çok taraflı iş birliğinin önemine dikkat çekti.
İki oturum halinde gerçekleşen çalıştayın ilk bölümünde "Atıktan Kaynağa Teknolojiler" başlığı altında, mikroplastiklerin deniz yaşamına etkilerinden tarımsal atıklardan bitki bazlı protein üretimine, piroliz ve biyokütle gazlaştırma gibi enerji geri kazanım teknolojilerinden zeytin işleme atıkları ve atık su çamurundan enerji üretimi stratejilerine kadar geniş bir yelpazede konular ele alındı.
İkinci oturumda ise "Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm" temasıyla, mevcut sistemlerin yenilikçi teknolojilerle geliştirilmesi değerlendirildi. Kullanılmış yağların rafinasyonu, sanayi atıklarından kimyasal madde geri kazanımı ve gelişmiş çamur susuzlaştırma gibi tekniklerin yanı sıra, yapay zeka ve dron teknolojisiyle kıyı atıklarının izlenmesi gibi ileri düzey uygulamalar tanıtıldı.
Moleküler biyoloji destekli izleme yöntemleri ve disiplinler arası çözümlerle sıfır atık hedeflerine ulaşma yolunda yapılan çalışmalar da dikkat çekti.
Etkinliğe COMSATS üyesi ülkelerin yanı sıra çok sayıda uluslararası kuruluş, araştırma merkezi, çevre ajansı ve kamu kurumu temsilcisi katıldı. Katılımcılar, çalıştayı bilgi paylaşımı ve ortak stratejiler geliştirme açısından değerli bir platform olarak değerlendirdi.
Ayrıca çalıştayda, Pakistan Pencap Eyaleti Başbakanı Maryam Nawaz Sharif’in öncülüğündeki "Suthra Punjab" Programı da örnek uygulama olarak sunuldu. Program; çevresel sorumluluk, toplumsal katılım ve davranışsal değişim temelli entegre bir atık yönetimi modeli olarak dikkat çekti.
Çalıştayın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayelerinde yürütülen ve uluslararası alanda takdir toplayan "Sıfır Atık" projesiyle de paralellik gösterdiği ifade edildi.