
Akdeniz Ülkeleri Enerji Şirketleri Birliği Petrol ve Gaz Direktörü Doç. Dr. Sohbet Karbuz, Türkiye’nin Rusya’yla bu yıl sonunda süresi dolacak doğal gaz sözleşmelerinin yenilenmesinde iki kere yanlış yaptığını belirterek, ilk yanlışın TürkAkım’da, ikinci yanlışın da gaz fiyatlarının çok düşük olduğu dönemde yapıldığını söyledi.
Dünyada, rekordan rekora koşan doğal gaz fiyatlarında, beklenen “normalleşme” bir türlü gerçekleşmiyor. Petrol ve özellikle doğal gazdaki yüksek fiyatlar, üretim maliyetleri üzerinde büyük baskı oluşturmayı sürdürüyor. Türkiye, dolar kurundaki artışın etkisiyle bu baskıyı en yoğun biçimde yaşayan ülkelerin başında geliyor. Gazeteci Olcay Aydilek’in hazırlayıp sunduğu “Enerjiden Fısıltılar” programına konuk olan Akdeniz Ülkeleri Enerji Şirketleri Birliği Petrol ve Gaz Direktörü Doç. Dr. Sohbet Karbuz, petrol ve doğal gazdaki güncel durumu değerlendirdi.
“İki kez yanlış yapıldı”
Türkiye’nin, Rusya ile imzaladığı 8 milyar metreküplük doğal gaz ithalatına ilişkin sözleşmenin süresi yıl sonunda dolacak. Türkiye, Rusya ile yeni koşullarda yeni bir sözleşme imzalamayı planlıyor. Ancak, doğal gaz fiyatları çok yükseldi. Piyasa, alıcılar aleyhine döndü. Karbuz, Türkiye’nin bu sözleşmeyi yenilemesi konusunda gecikip gecikmediği, yanlış yapıp yapmadığı sorusu üzerine, Türkiye’nin bu konuda iki kez yanlış yaptığını söyledi. Karbuz, ilk yanlışın TürkAkım görüşmeleri sırasında (pazarlık yapma olanağı ve fırsatı düşünüldüğünde) yapıldığını belirterek, “İkinci bir koz, fiyatların çok düşük olduğu geçtiğimiz sene vardı. İkinci yanlış da o zaman yapıldı” dedi.
Rus Gazprom açısından Türkiye’nin önemli bir müşteri olduğunu vurgulayan Karbuz, kontratların er ya da geç uzatılacağını; ancak yeni kontratların imzalanması konusunda Türkiye’nin dikkat etmesi gereken noktalar bulunduğunu kaydetti. Karbuz, “Umarım yapılan anlaşmalarda nihai teslim noktası şartı bir daha önümüze koyulmaz. Eskisi gibi yirmi-otuz senelik kontratlar yapılmaz. Umarım Gazprom’la Avrupa’daki birçok alıcısı gibi hibrit, belirli bir yüzdesi petrole geri kalan yüzdesi spot fiyatlara endeksli bir anlaşma yapılır” dedi.