
Ankara Üniversitesi’nden bilim insanları, konuşma sesi üzerinden akciğer kanserini erken evrede tespit etmeyi amaçlayan yapay zekâ destekli bir uygulama geliştirdi. Bu teknolojiyle, hastalık henüz başlangıç aşamasındayken tanı konulması hedefleniyor.
AÜ Kök Hücre Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Haydar Ankışhan öncülüğündeki multidisipliner ekip tarafından geliştirilen sistem, sesin yapısını analiz ederek akciğerin anatomik özellikleri ve dolaşım sistemiyle ilişkilendiriyor. Yaklaşık 1,5 yıldır süren çalışmalarda, erken evre akciğer kanserinin yüzde 90’ın üzerinde doğrulukla tespit edilebildiği tespit edildi.
Doç. Dr. Ankışhan, “Doğal ortamda kaydedilen sesleri yapay zekâ teknikleriyle işleyerek verileri anlamlı hale getiriyoruz. Bu ses analizleriyle, akciğerdeki değişikliklerin sese yansıyan izlerini ortaya koyabiliyoruz.” dedi.
Çalışmada yer alan AÜ Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Mustafa Yenigün ise, 50 kanser hastası ve 50 sağlıklı bireyden oluşan gruplar üzerinde test yapıldığını belirterek, “Yüzde 90 hatta 92’ye ulaşan doğruluk oranıyla bu yöntemin umut vadettiğini gördük. Özellikle düşük maliyetli ve zararsız bir ön tarama aracı olarak büyük potansiyele sahip.” diye konuştu.
Yenigün, sistemin çalışma prensibini de şu sözlerle açıkladı: “Akciğerde oluşan nodül veya kitleler, hava yollarında frekans ve rezonans değişimine yol açıyor. Uygulama, bu ses farklılıklarını analiz ederek patolojik bir durumun habercisi olup olmadığını değerlendiriyor.”
Projenin geleceği hakkında da bilgi veren Yenigün, veri sayısının artması ve yasal süreçlerin tamamlanmasıyla birlikte sistemin 1-2 yıl içinde sağlık taramalarında kullanılabilecek seviyeye gelebileceğini ifade etti.