ICT Media
Dijital çağda rekabetin kuralları yapay zekâ ve teknoloji ile yeniden şekilleniyor. Türkiye'nin öncü teknoloji şirketlerinden Netaş, bu dönüşümün önemli bir taşıyıcısı olarak, yapay zekâyı tüm iş süreçlerinin merkezine koyuyor. Sadece teknoloji üretimiyle yetinmeyip, dijital dönüşümde stratejik bir ortak rolü üstlenen Netaş, Ar-Ge merkezinde geliştirdiği çözümlerle savunma, sağlık, finans ve ulaşım gibi sektörlere değer katıyor. "Türkiye'yi teknoloji üssü haline getirme" vizyonuyla, 5G ve yapay zekâ gibi teknolojiler aracılığıyla Türkiye'yi küresel rekabete hazırlıyor. Sürdürülebilirlik, güvenlik ve iş birlikleri, Netaş'ın teknoloji stratejisinin ayrılmaz parçaları olup, Türkiye'nin dijital dönüşümüne ivme kazandırıyor. Netaş CEO Sinan Dumlu ve ZTE Kıdemli Başkan Yardımcısı ve Netaş Yönetim Kurulu Başkanı Peng Aiguang, Netaş'ın teknoloji vizyonunu, yenilikçi teknolojilerini ve Türkiye’yi teknoloji üssü haline getirme stratejilerini ICT MEDIA’ya anlattı.
Sayın Dumlu, Türkiye'deki şirketlerin yapay zekâya adaptasyonunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Netaş, Türkiye'nin yapay zekâ (YZ) ekosistemini geliştirmek ve şirketlerin YZ'den en iyi şekilde yararlanmasını sağlamak için hangi stratejileri izliyor? Yerli YZ çözümlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması konusunda Netaş'ın rolü nedir?
Sinan Dumlu: Genelde yeni teknolojilerin etkisini ilk başta hızlı ama gerçek potansiyelinin altında görürüz. Oysa gerçek etkisi, yavaş başlasa da çok daha büyük ve yıkıcıdır. YZ de böyle. Henüz gerçek potansiyelinin uzağındayız. 2024 yılında yapay zekânın küresel ölçekte gördüğü yoğun ilgi ve hızla gelişen teknoloji trendleri, Netaş için de önemli bir odak alanı oldu. Yazılım testinden siber güvenliğe, bulut bilişimden mobil iş çözümlerine kadar pek çok alanda yapay zekâ destekli ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi çabaları başladı. Bunların önümüzdeki dönemde Netaş’ın finansal sonuçlarına pozitif olarak yansıyacağına inanıyoruz.
Bu arada YZ'de iki ayrı konuyu konuşmalıyız: YZ üretmek ve YZ kullanmak. YZ üretmek daha karmaşık, daha zor ve zaman alıcı. Bunun nedeni, YZ'nin çalışacağı ve eğitileceği sistemlerin maliyeti, erken başlayanların avantajı ve eğitim için erişilecek verilere ulaşmada değişen regülasyonlar. Netaş olarak, YZ üretme alanında, özellikle ülke güvenliğini ilgilendiren konularda düşünüyor ve erken aşama çalışmalar yapıyoruz.
Ancak YZ kullanma konusunda daha olgunuz. OpenAI ve Microsoft Copilot ortamlarında chatbot'lar ve uygulamalar geliştirdik. Bunları hem kendi içimizde kullanıyor hem de müşterilerimize sunuyoruz. Müşterilerimizin iş süreçlerini optimize etmelerine, daha akıllı kararlar almalarına ve yeni iş modelleri geliştirmelerine yardımcı oluyoruz.
Bir diğer alan ise, kendini iyileştiren ağlar (self-healing networks). Ağlarımızın performansını sürekli izleyip, sorunları otomatik olarak tespit edip düzelten sistemler geliştiriyoruz. Bu konuda, ZTE'nin MWC 2025'te sergilediği "akıllı ağ yönetimi" (yapay zekâ algoritmalarıyla otomatikleştirilmiş ağ optimizasyonu, kaynak tahsisi ve arıza tahmini) çözümleri bize ilham veriyor.
Netaş'ın yerli sunucuları da YZ altyapılarının temel donanım bileşeni olacak. Bu sunucular, Türkiye'deki şirketlerin YZ altyapı ihtiyaçlarını karşılamada kritik bir rol oynayacak. Netaş Bulut Sunucu çözümümüz, ZTE'nin yüksek performanslı sunucu ürünlerinin Netaş markası altında yerli olarak üretilmesiyle ortaya çıktı. Yerli sunucu üretimimizin özel sektör ile kamu ve savunma sektöründe ilk satışlarının gerçekleştirilmesi 2024 yılının öne çıkan başlıkları arasında yerini aldı. Yeni modellerin eklenmesiyle yerli bulut sunucusu portföyümüzü daha da genişletip, yatırımlarımızı artıracağız. ZTE'nin MWC 2025'te tanıttığı sıvı soğutmalı veri merkezleri, akıllı bilgi işlem sunucuları ve yüksek hızlı anahtarlar gibi teknolojiler, bizim sunucularımızla entegre olarak bu altyapıları daha da güçlendirecek.
Sayın Peng, YZ telekomünikasyon sektörünü nasıl dönüştürüyor? ZTE, bu dönüşümde lider rol oynamak için hangi yenilikçi YZ çözümlerini geliştirdi? Özellikle 5G altyapısı ve akıllı cihazlar bağlamında YZ’nin potansiyelini nasıl görüyorsunuz?
Peng Aiguang: Yapay zekâ, telekomünikasyon sektörünü hızla değiştiriyor ve dönüştürüyor. Şu ana kadar çoğu kullanım alanı verimliliği artırmaya odaklanmış olsa da, bu geleneksel sektörü derinden etkiliyor. Örneğin, tahmin yetenekleri ağ yönetimine uygulandığında, otonom ağlara yaklaşıyor ve operasyonel verimliliği önemli ölçüde artırıyoruz. Müşteri deneyimi yönetimi (CEM) alanına daha fazla zekâ uygulandığında ise müşteri deneyimleri büyük ölçüde iyileşiyor ve bu da gelir artışını tetikleyebilir. Otomasyon veya zekâ olsun, YZ büyük başarılara imza atacak.
Biz de YZ’yi aktif olarak benimsiyoruz ve şimdiden bazı sonuçlar elde ettik. Hesaplama, YZ’nin temelidir. Tam kapsamlı sunucular ve depolama çözümleri sunuyoruz; modüler bir yaklaşımla YZ veri merkezleri daha verimli bir şekilde inşa edilebilir. GPU açık ara bağlantı standardını geliştirmek için sektör ortaklarıyla iş birliği yapıyoruz; OLink açık ara bağlantı ve yüksek kapasiteli anahtarlama çiplerinden yararlanarak, akıllı bilgi işlem altyapısının genel yeteneklerini geliştiriyoruz. Ayrıca, gelişen bir ekosistemi birlikte inşa etmek için açık ayrıştırmayı - yazılım ve donanım ayrıştırması, eğitim ve çıkarım ayrıştırması ve model ayrıştırması - savunuyor ve aktif olarak uyguluyoruz. Örneğin, küçük ölçekli uygulamalar için AiCube'ümüz, DeepSeek ve LLaMA gibi popüler büyük dil modellerini (LLM'ler) tam olarak destekleyen tek elden bir çözüm sunuyor.
YZ’nin potansiyeli devrim niteliğinde. YZ, ağ performansını optimize ederek, tahmini bakımı etkinleştirerek ve dinamik kaynak yönetimini destekleyerek 5G'yi geliştiriyor. Akıllı cihazlar alanında ise YZ, kişiselleştirilmiş deneyimleri, uç bilgi işlemeyi ve IoT entegrasyonunu güçlendirerek gerçek zamanlı yetenekleri ve enerji verimliliğini artırıyor. YZ ve 5G'nin sinerjisi, otonom araçlar ve akıllı şehirler gibi alanlarda güçlü bir ekosistem oluşturarak daha akıllı ve daha birbirine bağlı bir yaşamın önünü açıyor.
“Yerli Taşıyıcı Şebeke Çözümlerimizle 5G'ye Hazırız”
Sayın Dumlu, Türkiye'nin 5G'ye geçiş sürecini nasıl değerlendiriyorsunuz? Netaş, Türkiye'nin 5G altyapısının kurulması ve yerli 5G teknolojilerinin geliştirilmesi için hangi projeleri yürütüyor? 5G'nin Türkiye ekonomisine ve toplumuna sağlayacağı faydalar nelerdir?
Sinan Dumlu: Netaş olarak, ZTE desteğiyle ürettiğimiz yerli taşıyıcı şebeke çözümlerimizle 5G'ye hazırız. Bunu, telekom firmalarıyla yaptığımız 5G destekli akıllı tarım uygulaması, Türkiye içindeki bölgesel 5G denemeleri ve hatta Kazakistan’da ZTE ile yaptığımız projelerde ispatladığımızı düşünüyoruz. Ayrıca Netaş, Türkiye'nin ilk milli 4.5G baz istasyonunun tasarımında ve üretiminde yer alarak iletişim teknolojilerindeki yerlilik oranının yükselmesinde önemli bir rol oynamıştır.
5G destekli tarım uygulamamızda, tarlalara yerleştirdiğimiz sensörler aracılığıyla toprak nemini, sıcaklığını, hava durumunu ve bitki sağlığını sürekli olarak ölçüyoruz. Bu verileri 5G sayesinde anında analiz ederek, sulama ve gübreleme işlemlerini optimize ediyoruz. Böylece, çiftçilerimiz daha az su ve gübre kullanarak daha yüksek verim elde ediyorlar. Bu da hem maliyetleri düşürüyor hem de çevreyi koruyor.
ZTE'nin 5G-Advanced ve 6G inovasyonlarına odaklanması, bizim de bu alandaki çalışmalarımıza ilham veriyor. ZTE'nin MWC 2025'te sergilediği Air to Ground (ATG) ve Non-Terrestrial Networks (NTN) uydu iletişim çözümleri, bizim de gelecekteki ağ teknolojilerine yönelik vizyonumuzu destekliyor. Bu teknolojiler sayesinde, kırsal bölgelerde ve ulaşılması zor noktalarda bile kesintisiz bağlantı sağlayabileceğiz.
5G'nin Türkiye ekonomisine ve toplumuna sağlayacağı faydalar saymakla bitmez. Sadece tarımda değil, sanayide, sağlıkta, eğitimde ve daha birçok alanda devrim yaratacak. Daha hızlı internet, daha düşük gecikme süreleri ve daha fazla cihazın aynı anda bağlanabilmesi, yeni iş modellerinin ve uygulamaların önünü açacak.
Sayın Peng, 5G'nin küresel olarak yaygınlaşmasıyla birlikte, ZTE'nin bu alandaki Ar-Ge yatırımları ve teknolojik yenilikleri nelerdir? Sadece daha hızlı internetin ötesine geçerek sektörleri dönüştürme potansiyeli olan 5G'yi nasıl görüyorsunuz? Özellikle akıllı şehirler, otonom araçlar ve endüstriyel otomasyon gibi alanlardaki 5G'nin rolü hakkındaki düşünceleriniz nelerdir?
Peng Aiguang: 5G teknolojisinde küresel bir lider olarak ZTE, rekabet avantajını korumak için ArGe yatırımlarına ve inovasyona sürekli olarak öncelik vermiştir. 2024'te ZTE, işletme gelirinin %20'sini oluşturan 24 milyar RMB (yaklaşık 3,3 milyar USD) yatırım yaptı. Bu, temel araştırmalara ve ürün geliştirmeye olan bağlılığımızı yansıtıyor. Sonuç olarak, ZTE'nin 6.000'den fazla 5G SEP'si dahil olmak üzere 93.000'den fazla küresel patent başvurusu bulunmaktadır. Teknolojik yeniliğe yoğun bir şekilde yatırım yaparak ZTE, kablosuz teknolojideki lider konumunu güvence altına alıyor.
5G, mobil ağlara yapılan sadece kademeli bir yükseltme değildir. Sektörlerin nasıl çalıştığını, yenilik yaptığını ve rekabet ettiğini yeniden tanımlayan bir temel teknolojidir. ZTE olarak, 5G'yi sistemik dijital dönüşüm için bir katalizör olarak görüyoruz ve sektörler arasında otomasyon, gerçek zamanlı karar verme ve hiper bağlantıda atılımlar sağlıyor.
5G teknolojisi, endüstriyel otomasyonu ve akıllı üretimi mümkün kılıyor. 5G ağının deterministik özellikleri, robotik, AGV'ler (otomatik yönlendirmeli araçlar) ve montaj hatlarının gerçek zamanlı kontrolünü sağlıyor. ZTE, akıllı fabrikaları etkinleştirmek için uç bilgi işlem ve YZ’yi entegre eden NodeEngine bilgi işlem baz istasyonunu ve UniEngine entegre bilgi işlem-ağ cihazını tanıtıyor.
5G, sağlık devrimine yol açtı. Ortaklarımız China Unicom ve YunHuan Technology ile yeni bir kan dağıtım çözümü geliştirdik. 5G ağı, hastaneler arasında uçan dronları desteklemek için kullanılıyor. Proje, kan teslimat sürelerini 40 dakikadan 15 dakikaya düşürdü ve bu da gelecekte birçok hayat kurtarabilir. GSMA GLOMO "Şehirler için En İyi Mobil İnovasyon" ödülüne layık görüldük.
5G ağı ayrıca medya ve eğlence sektörünü de güçlendiriyor. ZTE, LBE VR ve yayıncılık için minimalist bir özel 5G-A ağı geliştirdi. Bu çözüm, Çin Yeni Yılı Galası, Malezya'nın 2024 Sukma Oyunları ve MWC 2025'te röportajların canlı yayını için kullanılıyor. Medya ve eğlence sektörü için büyük bir gelişme. GSMA Foundry İnovasyon Ödülü'ne layık görüldük.
Bunlar, 5G'nin tüm sektörleri nasıl yeniden şekillendirdiğini gösteren kullanım örneklerinin sadece birkaçı. 5G, 5G-Advanced ve 6G'ye evrimleşirken, sektörlerin benzeri görülmemiş verimlilik, sürdürülebilirlik ve inovasyonun kilidini açmasını sağlamaya kararlıyız.
5G, bir bağlantı yükseltmesinden çok daha fazlasıdır - YZ ve IoT'nin akıllı, veri odaklı ekosistemleri yönlendirmek için birleştiği bir geleceğin kritik sağlayıcısıdır. ZTE olarak, 5G'yi (5G-A ve gelecekte 6G), bilgi işlem verimini artırarak, AIoT (AI + IoT) benimsenmesini ölçeklendirerek ve gelişmiş YZ araçlarını herkesin erişimine sunarak YZ’nin tam potansiyelinin kilidini açmak için omurga olarak görüyoruz.
“MWC 2025'te Nubia Rüzgârı Esti!”
Sayın Dumlu, Netaş'ın nubia 5G cihazlarının Türkiye pazarında dağıtımı ve satışıyla ilgili rolü nedir? Netaş, Türkiye'deki tüketicilere en iyi 5G deneyimini sunmak için nubia ile birlikte hangi stratejileri izliyor?
Sinan Dumlu: Netaş olarak, ZTE ile olan güçlü ortaklığımız sayesinde, ülkemizi bir teknoloji üssü haline getirme vizyonumuz kapsamında nubia markasını Türkiye pazarına tanıttık. nubia ile mobil telefon pazarına girerek, tüketici segmentinde tekrar aktif olduk. Ürettiği teknolojilerle dünya nüfusunun dörtte birinden fazlasına dokunan ZTE, 36 bin ArGe personeli, 10 milyar dolarlık ArGe yatırımı, 89 bin 500 patenti ve 45 milyar dolarlık patent değeriyle inovasyona güç veren dev bir şirket. 1967 yılında ülkemizin iletişim altyapısını kurmak üzere yola çıkan, bugün Kuzey Afrika’dan Orta Asya’ya kadar birçok ülkede, bütünleşik iletişim çözümleri geliştiren Türkiye’nin köklü şirketi Netaş olarak nubia ürünlerinin arkasındaki yerel gücü simgeliyoruz. nubia ürünlerinin servis ve destek hizmetleri, Netaş güvencesiyle sunuluyor.
Geçtiğimiz Şubat ayında, Mobile World Congress’te tanıtılan ve büyük ilgi gören nubia modelleri, 2024 Haziran ayında Türkiye pazarına da adım attı. Şu anda Türkiye'de, her ihtiyaca ve ilgiye hitap eden mobil telefonlar kullanıcılarla buluşuyor.
Örneğin; fotoğraf tutkunları güçlü kameralara sahip Z60 Ultra ve Focus 5G ile anılarını profesyonelce ölümsüzleştirirken; eğlence ve oyun meraklıları, Neo 5G ve nubia Music sayesinde yüksek performans ile keyif dolu bir deneyim yaşıyor. Sade şıklık ve üstün performans arayanlar ise V50 Design, V50 Vita ve V60 Design modellerimizle buluşuyor. Yenilikçi katlanabilir tasarımı ve güçlü özellikleriyle Flip 5G ise mobil dünyada şıklığı ve teknolojiyi bir arada arayanlara hitap ediyor.
Türkiye'nin önde gelen mobil operatörlerinden Turkcell ve Vodafone ile iş birliği yapıyoruz. Ayrıca geçtiğimiz aylarda nubia’nın online mağazası zteshop.com.tr’yi de açarak geniş bir ürün yelpazesiyle teknoloji tutkunlarının tüm ihtiyaçlarına cevap vermeye başladık. Ayrıca Türkiye pazarında büyük ilgi gören giriş ve orta segmentteki nubia cep telefonlarını yerli üretiyoruz. Bu sayede, hem tüketicilerimize daha uygun fiyatlı seçenekler sunarken hem de Türkiye ekonomisine katkıda bulunuyoruz.
MWC 2025'te ise nubia rüzgârı esti! Netaş ve ZTE iş birliği ile nubia, yapay zekâ alanındaki devrim niteliğindeki gelişmelerini ve en yeni ürünlerini sergiledi. Özellikle nubia Z70 Ultra, 671 milyar parametreye sahip tam boyutlu DeepSeek yapay zekâ modelini derinlemesine entegre eden ilk akıllı telefonlardan biri olacak. Ayrıca, Google Gemini ile entegrasyon sayesinde, gelişmiş doğal dil işleme, görüntü tanıma ve makine öğrenimi yeteneklerine sahip olacak. Oyun tutkunları için tasarlanmış nubia Neo 3 GT ve nubia Neo 3 de yapay zekâ destekli oyun asistanı ile oyun deneyimini kişiselleştirecek. nubia'nın ilk yapay zekâ destekli kulaklığı nubia LiveFlip ise adaptif gürültü engelleme özelliği ile dikkat çekecek.
Buradaki en önemli hedefimiz, 5G hizmetlerinin başlamasıyla kullanıcıların 5G'yi destekleyen telefonlara sahip olmasını sağlamak. Netaş’ın 5G taşıyıcı şebeke çözümleri ve 5G destekli nubia mobil telefonlar bu açıdan birbirini tamamlıyor. Biz, tüketicilerimize en iyi 5G deneyimini sunmak için nubia ile birlikte çalışıyoruz. Cihazlarımızın Türkiye'deki 5G altyapısıyla uyumlu olmasını sağlıyor, tüketicilerimize 5G'nin tüm avantajlarından yararlanabilecekleri bir deneyim sunuyoruz.
Sayın Peng, ZTE'nin bir markası olarak nubia, 5G akıllı telefon pazarında nerede duruyor? nubia'nın 5G cihazlarının benzersiz özellikleri ve teknolojik avantajları nelerdir? nubia, tasarım, performans ve kullanıcı deneyimi açısından rakiplerinden nasıl ayrışıyor?
Peng Aiguang: nubia, kişiselleştirilmiş yaşam tarzlarına ve farklılaştırılmış inovasyona odaklanan, "Kendin Ol" marka felsefesini benimseyen benzersiz bir akıllı telefon markasıdır. nubia, özellikle oyun ve fotoğrafçılık odaklı cihazlarda 5G akıllı telefon pazarında önemli bir yenilikçi olarak kendini kanıtlamıştır. YZ odaklı inovasyona güçlü bir şekilde odaklanan nubia, şu anda Türkiye, Almanya, İspanya ve İtalya gibi önemli Avrupa pazarları da dahil olmak üzere 30'dan fazla ülke ve bölgede faaliyet göstererek küresel varlığını hızla genişletiyor.
MWC 2025 Barselona'da, "Kazanmak İçin Doğdu" konseptiyle yüksek performanslı oyun deneyimlerini herkesin erişimine sunma taahhüdümüzü pekiştiren en yeni nubia 5G ürünleri olan nubia Neo 3 serisini tanıttık. Ayrıca, ürün portföyümüzü daha da genişleten nubia Flip 2 ve nubia Focus 2 serisi gibi yeni şık ve fotoğrafçılık merkezli cihazları da tanıttık.
nubia'nın 5G akıllı telefonları, son teknoloji YZ entegrasyonu, kapsamlı donanım ve yazılım yetenekleri ve olağanüstü oyun ve fotoğrafçılık kullanıcı deneyimleri nedeniyle öne çıkıyor. Temel teknolojik avantajlar şunlardır: astrofotografi, portreler, gece sahneleri, renk üretimi, süper çözünürlük, gürültü azaltma ve görüntü kalitesini artırmak için daha fazla işlev için YZ destekli geliştirmeleri entegre eden YZ destekli fotoğrafçılık sistemleri; YZ Oyun Asistanı, YZ Performans Motoru, YZ Oyun Alanı ve YZ Sesli Etkileşim gibi YZ destekli oyun deneyimleri, ultra hızlı 5G bağlantısı, benzersiz tasarım ve gelişmiş kullanıcı deneyimleri ile birlikte.
Ayrıca, yaşam tarzı ve oyun markalarıyla çeşitli stratejik işbirlikleri yoluyla nubia'nın marka kimliğini güçlendirdik. Milano ve Paris Tasarım Haftaları gibi büyük etkinliklere katılımımız ve "En İyi 3C Tasarım Markası" ödülünü kazanmamızın yanı sıra, Mobile Legends NEXT GAMER, görünürlüğümüzü önemli ölçüde artırdı ve inovasyon ve bireysellik arayan genç nesille etkileşime girmemizi sağladı.
"Herkes İçin YZ" ürün stratejisine bağlı kalan nubia, YZ destekli inovasyona ve Avrupa'da genişlemeye kararlıdır. Google ile YZ dönüşümünü hızlandırıyoruz. Gelecekte, nubia ürünleri, Google Cloud'un ölçeklenebilir, güvenli ve yüksek performanslı altyapısıyla birleştirilmiş, Google'ın en yetenekli YZ modeli olan Gemini'yi entegre edecek. nubia, her tüketicinin YZ'nın getirdiği verimlilik, duygusal rezonans ve gelişmiş işlevsel değerlerden yararlanmasını sağlayan farklılaştırılmış deneyimler sunmaya kendini adamıştır.
“Yerli Üretimle Türkiye'ye Önemli Tasarruflar Sağlandık”
Sayın Dumlu, Türkiye'deki sunucu pazarının büyüklüğü ve potansiyeli hakkında ne düşünüyorsunuz? Netaş'ın Türkiye'de geliştirilen sunucu çözümleriyle bu pazara katkı sağlama planları var mı? Varsa, bu çözümlerin temel özellikleri neler olacak? Netaş'ın yerli sunucu üreticileriyle iş birliği yapma potansiyeli hakkında ne düşünüyorsunuz?
Sinan Dumlu: Türkiye her yıl yaklaşık 400 milyon dolar değerinde sunucu ithal ediyor. Sunucular, bilgi ve iletişim teknolojilerinin ana yapı taşı. Biz bu sunucularımızı hem doğrudan hem de iş ortaklarımız üzerinden tüm Türkiye’de satmaya başladık. Yakın coğrafyaya da açılmak üzere yoğun şekilde çalışıyoruz.
Netaş'ın yerli üretim çalışmaları sayesinde bugüne kadar Türkiye'ye önemli tasarruflar sağlandı. Netaş Bulut Sunucu yanısıra enerji verimliliği konusunda rectifier ünitelerimiz, akıllı lityum iyon akülerimiz ve doğru akım güç kaynaklarımızla öne çıkıyoruz. Kesintisiz iletişim için kritik öneme sahip olan DC Doğru Akım Güç Ünitesi ve Akıllı Lityum Akü Modülü'nü de yerli olarak üretiyoruz ve bu ürünler için "Yerli Malı Sertifikası"na sahibiz.
Netaş'ın sunucu çözümleri, özellikle yerli YZ altyapılarının oluşturulmasında kritik bir rol oynayacak. Yerli sunucu üretimimizin özel sektör ile kamu ve savunma sektörlerinde ilk satışlarının gerçekleştirilmesi bu yılın öne çıkan en önemli başlıkları arasında yerini aldı. Yeni modellerin eklenmesiyle yerli bulut sunucusu portföyümüzü daha da genişlettik ve bu alana yapacağımız yatırımlarımızı da artıracağız. ZTE'nin MWC 2025'te sergilediği sıvı soğutmalı veri merkezleri ve akıllı bilgi işlem sunucuları gibi teknolojiler, bizim sunucu çözümlerimizin performansını ve verimliliğini artırmada önemli bir potansiyele sahip.
Sunucularımızın temel özellikleri arasında yüksek performans, enerji verimliliği, güvenlik ve ölçeklenebilirlik yer alacak. Yerli sunucumuz ile değişik kurumlar ile iş birliği yapma potansiyeline çok önem veriyoruz. Bu iş birlikleri, Türkiye'nin rekabet gücünü artırabilir ve yerli teknolojilerin gelişimini destekleyebilir.
Sayın Peng, Veri merkezleri ve sunucu teknolojileri, günümüzün dijital ekonomisi için kritik öneme sahiptir. ZTE, küresel veri merkezi çözümleri ve sunucu teknolojileri sektöründe hangi yenilikleri sunuyor? ZTE'nin yaklaşımı, özellikle enerji verimliliği, güvenlik ve ölçeklenebilirlik açısından nedir?
Peng Aiguang: Özellikle Türkiye'nin ekonomisi ve sanayisi bakımından yerli üretimin önemi göz ardı edilemez. Sunucu teknolojileri alanında yerli üretim kapasitesi sayesinde, Türkiye bu alandaki ithalatını azaltabilir, yüksek nitelikli iş gücü yaratabilir ve ülke içinde teknolojik yeniliği teşvik edebilir. Bu aynı zamanda yerli tedarik zincirini güçlendirecek, veri güvenliği ve egemenliğini artıracak ve nihayetinde daha dayanıklı ve rekabetçi bir Türk ekonomisine katkı sağlayacaktır. ZTE, Netas aracılığıyla Türkiye'nin güçlü ve sürdürülebilir bir yerli teknoloji sektörü inşa etme çabalarını desteklemek konusuna öncelik veriyor.
Enerji Verimliliği
GPU'ların ve CPU'ların artan güç tüketimi karşısında, geleneksel hava soğutma teknolojileri artık yeni veri merkezi enerji verimliliği standartlarını karşılayamıyor. Sıvı soğutma teknolojisi, yeşil ve verimli ısı dağılımı elde etmenin anahtarı haline geldi. ZTE, sıvı soğutmalı sunucular, entegre sıvı soğutmalı kabinler ve sıvı soğutmalı veri merkezleri dahil olmak üzere tam yığın sıvı soğutma ürün yelpazesi oluşturarak ve veri merkezlerinin yeşil ve düşük karbonlu gelişimini teşvik ederek iki ana sıvı soğutma çözümünü tanıtmada öncülük etti. ZTE'nin sunucu sıvı soğutma çözümleri, tüm teknoloji spektrumunu, tam yığın ürün yeteneklerini ve eksiksiz bir sunucu ürünleri serisini kapsıyor.
- Tam Teknoloji Rotası: Soğuk plaka sıvı soğutma, daldırma sıvı soğutma (yatay ve dikey)
- Tam Yığın Ürün Yetenekleri: Entegre sıvı soğutmalı kabinler, sıvı soğutmalı sunucular
- Eksiksiz Sıvı Soğutmalı Sunucu Serisi: Tüm G5/G6 sunucu serisi sıvı soğutmayı destekliyor.
Soğuk Plaka Sıvı Soğutma
- Entegre Sıvı Soğutmalı Kabin: Toplam 100 kW'a kadar gücü destekleyen ve sıfır boşluklu konfigürasyonda 40 adede kadar 1U sunucu dağıtabilen yüksek yoğunluklu, tamamen sıvı soğutmalı bir kabin çözümü.
- Tam Soğuk Plaka Sıvı Soğutmalı Sunucular: CPU, GPU, bellek, sabit sürücüler, ağ kartları, güç kaynağı ve diğer bileşenler için sıvı soğutmayı gerçekleştirerek sıvı soğutmanın neredeyse %100'ünü kapsıyor.
Daldırma Sıvı Soğutma
- Yatay ve Dikey Daldırma Tankı: Yatay daldırma tankı, akış hızını iyileştirmek ve ısı dağılımı performansını artırmak için özelleştirilmiş akış kanalı optimizasyonuna sahiptir. Dikey daldırma rafı, kolay dağıtım için geleneksel hava soğutmalı sunucu odalarına uyacak şekilde tasarlanmıştır.
- Çekmece Tarzı Daldırma Sıvı Soğutmalı Sunucular: Tamamen kapalı bir çekmece tarzı şasi, dolum bloğunu ve sıvı boru hattını tek bir ünitede entegre ederek, geleneksel daldırma soğutmaya kıyasla soğutma sıvısı tüketimini %50 azaltırken, operasyonel ve bakım kolaylığını artırıyor.
Güvenlik
ZTE, ürün geliştirme ve teslimatında her zaman güvenliğe öncelik vererek, tüm ürün yaşam döngüsünü kapsayan risk tabanlı bir güvenlik yönetimi sistemi kurmuştur. ZTE'nin sunucu ürünleri, donanım güvenliği, sunucu yönetimi güvenliği, sunucu önyükleme ve çalışma zamanı güvenliği ve güvenlik izleme dahil olmak üzere birden fazla boyutta sağlam bir güvenlik çerçevesi oluşturuyor.
- Donanım Güvenliği: ZTE sunucuları, bir güven zinciri kuran ve güvenilir bilgi işlem sağlayan Güvenilir Platform Modülünü (TPM) destekliyor. Kapsamlı donanım koruması sağlamak için güvenlik izleme, güvenli donanım kartı tasarımı ve güvenilir çalışma desteği gibi özelliklerle donanım güvenliğine vurgu yapılıyor.
- Sunucu Yönetimi Güvenliği: Sunucu yönetim modülü, ürün yazılımı görüntülerinin bütünlüğünü ve güvenliğini sağlamak için güvenilir önyüklemeyi destekliyor. Kullanıcı kimlik doğrulaması ve güvenliği için, sistem yönetimi güvenliğini artırarak iki faktörlü kimlik doğrulama ve uzaktan kimlik doğrulama gibi birden fazla yöntemi destekliyor. Ek güvenlik önlemleri arasında hesap güvenliği, yetkilendirme ve erişim kontrolü, sertifika yönetimi, günlük denetimi ve iletişim güvenliği yer alıyor ve toplu olarak sağlam bir güvenlik savunması oluşturuyor.
- Sunucu Önyükleme ve Çalışma Zamanı Güvenliği: Sistem güvenliğini sağlamak için TCG (Güvenilir Bilgi İşlem Grubu) gibi kuruluşlar tarafından tanımlanan standartlara bağlı kalarak Intel ve AMD'den işlemcilerin güvenlik teknolojileri için tam destek.
- Güvenlik İzleme: ZTE, günlük uyarıları gibi işlevler aracılığıyla operatörlere zamanında farkındalık ve sorun çözümü sağlayarak, normal sunucu çalışmasını sağlamak için anormal durumların tespit edilmesini ve düzeltilmesini sağlıyor.
ZTE'nin sunucu güvenlik mimarisi, şirketin güvenliğe verdiği yüksek önemi ve müşterilerine güvenli ve güvenilir ürün ve hizmetler sunma konusundaki sürekli çabasını yansıtıyor ve dijital dünya için güvenli bir gelişim sağlıyor.
