"Pazarlamanın bilim ya da sanat olarak değerlendirilmesine bakıldığında; kesin bir cevap vermek zordur. Çünkü somut ve soyut iki kavramı eşit olarak ele almak mümkün olmayacaktır. Bu çerçevede birini diğerine tercih etmek yerine, pazarlama faaliyeti yürütülen sektörlerde iki kavramı birlikte kullanmak ve değerlendirmek gerekmektedir."

 

Geçmişten günümüze gelene kadar yaşanan durum ve olayların kazandırdığı tecrübe ile birlikte, bilgiye ulaşmanın kolaylaşması ve teknolojinin gelişmesine paralel olarak kurum ve işletmeler de kendilerini pazarlama alanında geliştirmektedir. Bu çerçevede geleneksel pazarlama uygulamalarının yanı sıra çağa uygun bir şekilde farklı yöntemler de ortaya konulmaktadır. Pazarlamanın bilim ya da sanat olduğuna dair bir yargıda bulunmadan önce, söz konusu kavramları kısaca açıklamak gerekmektedir. Pazarlama; işletmelerin amaçlarına ulaşmak için ortaya çıkardığı mal ve hizmetlerin, tüketicinin ihtiyaçlarını giderecek bir şekilde kâr elde edilerek onlara ulaştırılması için gerçekleştirilen faaliyetlerdir. Bilim; gerçekliği uygulanan yöntemler ile doğrulanarak, tutarlılık ve kesinlik niteliklerini taşıyan somut deliller neticesinde edindiğimiz olgulardır. Sanat ise; kişilere göre değişkenlik göstermekle birlikte bir duygu, düşünce ya da güzelliğin dışa vurulması amacıyla kullanılan yöntemler olarak açıklanabilmektedir. Kurumsal ya da bireysel olarak ticari faaliyet yürütmek için pazarlamayı temel olarak bilmekle birlikte, uygulanacak stratejilerin de doğru seçimi önemlidir. Çünkü yukarıda yer alan üç kavram da birbiri ile ilişki içinde bulunmalıdır.

Pazarlamanın bilim ya da sanat olarak değerlendirilmesine bakıldığında; kesin bir cevap vermek zordur. Çünkü somut ve soyut iki kavramı eşit olarak ele almak mümkün olmayacaktır. Bu çerçevede birini diğerine tercih etmek yerine, pazarlama faaliyeti yürütülen sektörlerde iki kavramı birlikte kullanmak ve değerlendirmek gerekmektedir. İşletmelerin pazarlama faaliyetleri sonunda performansını koyulan hedefe göre değerlendirdiğimizde, söz konusu faaliyetleri yürüten personelin bireysel performansını da göz önünde bulundurmalıyız. Her pazarlama faaliyeti yürüten personelin kullandığı yöntem ve tarz farklılık gösterebilmektedir. Somut bir örnek verecek olursak; herhangi bir ilaç firmasının pazarlama bölümünü ele alalım. İşletmenin ürünü aynı olmasına rağmen satış yapan personelin performansı değişmektedir. Çünkü iyiler ve iyi olmayanlar bu şekilde ortaya çıkmaktadır. Derine inildiğinde başarılı bir pazarlama faaliyeti yürüten işletmenin içinde yer alan personelin hepsi aynı miktarda satış yapmamaktadır. Üretilen somut bir malı ya da soyut bir hizmeti bilimsel gerçeklik çerçevesinde insan odaklı döneme uygun olarak pazarlama faaliyetini gerçekleştiren işletme personeli, aynı zamanda sanattan da faydalanmaktadır. Tek başına bilimin ya da sanatın yeterli olduğu durumlar bulunmasına rağmen, pazarlamanın bilim ya da sanat olduğunu kesin olarak ifade etmek doğru olmayacaktır. Sonuç olarak pazarlama faaliyetleri bilimin gerçekliği ve nesnelliğinin yanı sıra sanatın öznel ve duygusal tarafını da ele almaktadır. Bu yüzden pazarlama hem bilim, hem sanattır.