Bülent TAŞ.  bulent.tas@yeniekonomi.com.tr
Nazmi KARYAĞDI. nazmi.karyagdi@yeniekonomi.com.tr

7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Emlak Vergisi Kanunu’na yapılan eklemelerle Değerli Konut Vergisi adı altında yeni bir vergi ihdas edilmişti.

Değerli Konut Vergisi ile ilgili özet bilgiler bu yazımızın konusunu oluşturuyor.

Verginin Konusu

Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan Emlak Vergisi Kanununun 29. maddesine göre belirlenen bina vergi değeri 5 milyon Türk lirasının üzerinde olanlar değerli konut vergisine tabidir.

Bu tutar 2020 yılı ile ilgili olup 2021 yılında beyan edilecek değerli konut vergisi için geçerli olup sonraki her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılıyor.

Buna göre 2020 yılı bina vergi değeri 5 milyon TL’yi geçen taşınmazlar Değerli Konut Vergisi kapsamına girecekler ve vergileri 2021 yılında beyan edilecekler.

Mesken nitelikli taşınmaz kavramı, mesken niteliğini haiz binalar ile birden fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda her bir bağımsız bölümü ifade ediyor. Her bir bağımsız bölüm vergilendirme açısından ayrı ayrı değerlendiriliyor. Taşınmazın mesken niteliğini haiz olup olmadığı hususunun değerlendirilmesinde, taşınmazın kayıtlardaki niteliğinin yanında fiilen kullanım durumuna da bakılıyor.

Konut olarak kullanılan taşınmazların emlak vergisi değeri taşınmazın bulunduğu yerdeki belediyeden (internet sitesinden) temin ediliyor.

Verginin Matrahı ve Oranı

Verginin matrahı, bina vergi değerinin Emlak Vergisi Kanununun 42. maddesinde yer alan istisna tutarını aşan kısmıdır.

2021 yılında beyan edilecek matrahlara uygulanacak tarife aşağıdaki gibi olmaktadır.

5.227.750 TL ile 7.841.625 TL arasında olanlar (bu tutar dahil) 5.227.750 TL’yi aşan kısmı için	(Binde 3)
10.455.500 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dahil) 7.841.625 TL’si için 7.841 TL, fazlası için	(Binde 6)
10.455.500 TL’den fazla olanlar 10.455.500 TL’si için 23.525 TL, fazlası için	(Binde 10)

 

Vergiyi Ödemekle Yükümlü Olanlar

Değerli konut vergisini mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenler ödeyecekler.

Bir mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet hâlinde malik olanlar, hisseleri oranında mükellef olacaklar. Elbirliği mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumlu olacaklar.

Değerli konut vergisi ödeme yükümlülüğü;

· Mesken nitelikli taşınmazın bina vergi değerinin üst sınırı aştığı tarihi,

· Emlak Vergisi Kanununun 33. maddesinin (1) ila (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması hâlinde bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi,

· Muafiyetin sukut ettiği tarihi,

takip eden yıldan itibaren başlıyor.

Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hâle gelen veya vergiye tabi iken muaflık şartlarını kazanan mesken nitelikli taşınmazlardan dolayı mükellefiyet, bu olayların vuku bulduğu tarihi takip eden taksitten itibaren sona eriyor.

Muafiyetler

Aşağıda yazılı mesken nitelikli taşınmazlar, değerli konut vergisinden muaf olacak:

· Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar.

· Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil)

· Yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar.

· Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dâhil) (bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması hâlleri hariç).

Buna göre Türkiye sınırları içinde mesken niteliğinde tek taşınmazı olanlar taşınmazın değeri ne olursa olsun vergi ödemekle yükümlü olmayacaklar. Birden fazla mesken niteliğinde taşınmazı değerli Konut Vergisi konusuna girenlerin ise en düşük değerli mesken niteliğinde taşınmazı üzerinden vergi ödeme yükümlülüğü olmayacak.

Verginin Beyanı ve Ödenmesi

Mükellefler beyannamelerini, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden alınan bina vergi değerini (beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin) gösteren belgeyi eklemek suretiyle, ilgili yılın Şubat ayının 20. günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine verecekler.

Mükellefler beyannamelerini elektronik ortamda kendileri gönderebilecekleri gibi aynı zamanda Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirler ile sözleşme imzalamak suretiyle e-beyanname şeklinde de verebilecekler.

Beyannamenin elektronik ortamda verilmesi durumunda, beyannameye eklenecek bina vergi değerini gösteren belgenin, beyannamenin verildiği tarihi takip eden 15 gün içinde elden veya posta yoluyla ilgili vergi dairesine verilmesi gerekiyor.

Vergi dairesi tarafından tarh ve tahakkuk ettirilen vergi, ilgili yılın şubat ve ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenecek.

Yıl içerisinde mükellefiyetin başlamasını gerektirecek bir durumun meydana gelmesi hâlinde, mükellef tarafından takip eden yılın beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine beyanname verilmesi gerekiyor