Bülent TAŞ bulent.tas@yeniekonomi.com.tr
Nazmi KARYAĞDI nazmi.karyagdi@yeniekonomi.com.tr

 

Türkiye, Gelirler Genel Müdürlüğü bünyesinde 1980’lerde ilk adımları atılan, 1990’ların sonunda ivme kazanan bilişim alanındaki yatırımları sayesinde bugün dünya genelinde dijitalleşme alanında en modern ülkelerden biri haline geldi.

1995’te vergi mükellefleri için dağınık yapıda olan ve manuel olarak takip edilen vergi kimlik numaralarının merkezi bir bilgi işlem yapısına kavuşturulması projesini ve bu projenin yöneticisi merhum İhya Bal-Ak’ı da yeri gelmişken yâd edelim.

Daha sonra Vergi Daireleri Otomasyon Projesi (VEDOP) adı altında başlayan projenin hemen akabinde Motorlu Taşıtlar Vergisi Otomasyon Projesi (MOTOP) ve benzerleri devam etti.

Donanım ve yazılım modernizasyonuna başlayan İdare, 2004 yılında bu kez ilk kez gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinin internet üzerinden alınması projesini başlattı.

2005 yılında ise Gelirler Genel Müdürlüğünün Gelir İdaresi Başkanlığı yapısına dönüştürülmesiyle, Türk Vergi İdaresi yeni bir atılım dönemi içine girdi.

Yeniden yapılanma mükellef odaklı bir anlayışla, bilişim alanında çağdaş bir dönüşüm ve yeni atılımlar yapılmasını sağladı.

Bugün çok basit bir işlem olarak yaptığımız vergi ödemelerinin internet üzerinden gerçekleştirilebilmesi tamamen zamanında yapılan yatırımların bir sonucu oldu.

Zira 1990’ların sonunda vergi mükellefleri vergilerini bankalardan ödemek yerine vergi dairelerinin veznelerine giderek bizzat elden nakitle veya çekle ödüyorlardı. Çünkü vatandaşlar kapalı devre çalışan Gelir İdaresi-Banka sistemine güvenmiyor, gelecekte bir sorunla karşılaşmamak için vezneden vergi ödemeyi, zahmetli de olsa daha garanti yöntem olarak görüyorlardı.

Bugünün vergi dünyası İnteraktif Vergi Dairesinde

İnteraktif Vergi Dairesi, vergi mükelleflerinin vergi dairesine gitmeksizin internet üzerinde 200 civarında işlemini online (çevrimiçi) yapmasına imkân sağlayan uygulamaya verilen isimdir.

Uygulamaya internet üzerinden “ivd.gib.gov.tr” adresinden girilebildiği gibi, akıllı telefon uygulamasını AppStore, Google Play veAppGallery’den de ücretsiz olarak indirerek kullanmak da mümkün.

Bazı işlemler için şifreye gerek yok!

İnteraktif vergi dairesindeki işlemlerin bazıları için şifre girişi yapmak gerekmiyor. Bu kapsamdaki işlemleri doğrulama, hesaplama ve ödeme işlemleri şeklinde gruplandırabiliriz.

İsterseniz şifresiz işlemlerin neler olduğuna kısaca bir öz atalım:

Doğrulama (Sorgulama) İşlemleri

• E-Belge doğrulama
• Vergi kimlik numarası sorgulama ve doğrulama
• Mükellefiyet ve borç durum (borcu yoktur) yazısı doğrulama
• E-Vergi levhası sorgulama
• ÖTV2A ödeme belgesi sorgulama
• Gümrük çıkış beyannamesi sorgulama
• Mükellefiyeti idare tarafından re’sen sonlandırılan vergi mükelleflerini sorgulama,
• Yabancı uyruklular için vergi kimlik numarası sorgulama, potansiyel vergi kimlik numarası alma ve sorgulama

Hesaplama İşlemleri

• Motorlu Taşıtlar Vergisi hesaplama
• Araçlar için Kasko değer listesi
• Gelir vergisi hesaplama,
• Gecikme zammı ve gecikme faizi hesaplama
• Gecikme faizi ve Yurtiçi ÜFE hesaplama,
• Af kanunları kapsamında ödenecek faizin hesaplanması

Hızlı Ödeme İşlemleri

• MTV ve Trafik Para Cezası ödeme
• Harç ve değerli kâğıt bedeli ödeme
  • Tecilli borç ödeme
  • Tapu harcı ödeme
  • Pasaport harcı ödeme
  • Cep telefonu harcı ödeme
  • Sürücü belgesi harcı ve değerli kâğıt bedeli ödeme
  • T.C. kimlik kartı bedeli ödeme
  • Pasaport değerli kâğıt bedeli ödeme
  • Sürücü belgesi ödeme
  • Göç İdaresi ikamet tezkeresi harcı ödeme

• Ödeme planı numarası ile yapılandırılmış borç ödemeleri

Şifre ile yapılan işlemler

İnternet vergi dairesine şifre ile giriş yapabilmek de oldukça kolay. E-devlet şifresi ile veya internet vergi dairesinden alınacak şifre ile ya da daha önce vergi dairesince verilen kullanıcı kodu ve şifresi ile giriş yapılabiliyor.

Bu arada internet vergi dairesi için daha önce alınan şifre varsa aynı şifre ile interaktif vergi dairesine de girilebildiğini belirtelim.

Şimdi de şifre ile yapılabilecek işlemlere bir göz atalım.

Vergi mükellefiyetine ait bilgiler

• Sicil bilgileri
• Ortaklık bilgileri
• Araç bilgileri
• E-Tebligatlar
• E-Yoklamalar
• Vergi ceza ihbarnameleri
• Ödeme emirleri
• E-Haciz bilgileri
• Belge basım bilgileri
• Tahakkuk/tahsilat bilgileri
• Uyumlu mükellef vergi indirimi sorgulama
• Borç detayı ve ödeme işlemleri
• İade/mahsup edilebilir durumdaki emanet hesabına alınan ödemelere ait bilgiler
• Beyanname, bildirim ve beyannamelere ait tahakkukları görüntüleme

Ödeme ve borç işlemleri

• Borç detay bilgisi sorgulama
• Borç durum yazısı
• Af Kanunları kapsamında ödeme
• Taksitlendirme/tecil bilgileri ve dilekçe ile talepte bulunma
• Ödemeler ve alındılar
• E-haciz bilgileri/haciz kaldırma talep dilekçesi
• Beyanlı trafik cezası ödeme
• Yurtdışı çıkış harcı sorgulama

Vergi mükellefiyetine ilişkin işlemler

• Vergi ceza ihbarnamesi indirim/uzlaşma talebi
• Vergi borcu taksit (tecil) talebi
• Özelge talebi
• İzaha davet kapsamında cevap yazısı hazırlanması
• Mükellefiyet yazısı/Borç durum yazısı talebi
• İade/mahsup talebi
• Ödeme emri sorgulaması ve mal bildirimi
• Muhtasar beyanname verilmeyeceğine dair dilekçe verilmesi
• İletişim bilgileri güncelleme dilekçesi verilmesi
• Geçerli e-Beyanname sözleşmelerine erişim ve sözleşme iptal işlemi
• Hazır beyan/Defter beyan uygulamalarına erişim
• Gayrimenkul sermaye iradına konu malın elden çıkarılması ile gelirin son bulması dilekçesi verilmesi
• Kasko değerine göre MTV düzeltme talebi dilekçesi
• Mukimlik belgesi talebi
• Veraset ve intikal vergisi beyannamesi başvurusu
• Engellilik vergi indirim başvurusu
• Mahkeme kararına istinaden trafik para cezası tahakkukunun kaldırılması talebi
• İşyeri kira kontratı damga vergisi beyannamesi
• Bilanço gelir tablosu/işletme hesabı özetinin onay talebi
• Ödendiği halde kullanılmayan değerli kağıt ve harç bedelinin iadesi talebi
• Eczane bilgi formu/satış hasılatı bilgi formu talebi
• Malul ve engelliler adına kayıt ve tescilli taşıtlarda MTV istisnası
• Sermaye artırımı dilekçesi
• Diğer konularla ilgili genel amaçlı dilekçe verilmesi
• İşe başlama bildirimi
• İşi bırakma bildirimi
• Şube işyeri açılış bildirimi
• Şube işyeri kapanış bildirimi
• İşyeri adres değişikliği bildirimi
• Hisse devri dilekçesi verilmesi
• Yönetici değişikliği dilekçesi verilmesi
• Unvan değişikliği dilekçesi verilmesi
• Ek faaliyete başlama dilekçesi verilmesi
• Vergi türü ilavesi/terki dilekçesi verilmesi
• Faaliyet konusu değişikliği dilekçesi verilmesi
• Muhtasar beyanname verme dönem değişikliği dilekçesi verilmesi

(Kaynak: İmdat TÜRKAY, vergialgi.net, “İnteraktif Vergi Dairesi” ile Vergisel İşlemleri Yapmak Artık Çok Kolay)

Bilişim vizyonunu ortaya koyanlara ve gerçekleştirenlere teşekkürler

Geçmişte bilişim sistemlerine ciddi yatırım yapmış olan kurumlar Mart/2020’de başlayan COVID-19 salgını nedeniyle işyerlerinin kapatıldığı, karantinalarla evlere kapandığımız dönemde işlerini rahatlıkla yürütebildiler.

Aslında COVID-19 bir sağlık krizi olmanın yanısıra kamu ve özel sektör için bilişimde yeterlilik testi vazifesi gördü. Bu çerçevede özellikle 2005 sonrasındaki yeniden yapılanma sürecinin merkezine mükellef hizmetlerini ve dijital dönüşümü koymuş olan Gelir İdaresi Başkanlığı da, bize göre, bu sınavı başarıyla geçti.

Bugün itibariyle 200’ü aşkın çevrimiçi hizmeti vatandaşlara sunabilen Gelir İdaresine, bu vizyonu geçmişte kazandıran ve bugün de devam ettiren yöneticilerine teşekkür etmek gerekiyor.