BİLİŞİM YATIRIMLARI

Değerli okurlarımız bilindiği gibi 2021 Yılı Yatırım Programı ocak ayında resmî gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yatırım Programlarında merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kuruluşlar, KİT, özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar ve sosyal güvenlik kuruluşlarının projeleri yer alıyor. Mahalli idarelerin ise yalnızca dış kredi ile finanse edilen projelerine programda yer veriliyor. Buna göre 2021 yılında Yatırım Programında yer alan 3.091 adet projeye 138,3 Milyar TL ödenek tahsis edildi.

İhale Teknolojileri A.Ş. firmasının Kamu ve iştiraki şirketler tarafından sonucu kamuoyuna açıklanan sözleşmelerden derlediği rapora göre;

2021 yılının ilk üç ayında toplam Kamu harcaması 50,8 milyar TL’dir. Bu tutarın 35,1 milyar TL’si açık ihalelerin sonucu, 13,6 milyar TL’si ise pazarlık usulü̈ gerçekleştirilen ihalelerin sonucudur. Bu rakamlar bir önceki yılın aynı döneminde 37,7 milyar TL olarak gerçeklesen miktara göre kıyaslandığında kamu harcamaları 2021 ilk çeyrekte %35 artmış̧ görünmektedir. Yapılan harcamaların tipine bakıldığında, mal alımı 11,6 milyar TL, yapım 28,8 milyar TL, hizmet alımı ise 10,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın aynı dönemine göre yapım sektöründeki sözleşme tutarı %100artarken, mal alımı %13 oranında azalmıştır.

Yazılım, Bilişim Ürünleri ve Bilgisayar Hizmetleri sektöründe 1. çeyrekte 359 sözleşme imzalanmış ve toplam tutarı 414 milyon TL olmuştur. Bu rakam geçen yılın aynı çeyreğine göre %25 daha azdır.

Elektronik Cihazlar ve Takip-Tanıma Sistemleri sektöründe 164 sözleşme imzalanmış olup toplam tutarı 206,9 milyon TL’dir. Bu rakam geçen yılın aynı çeyreğine göre %27 daha azdır.

Kamera alarm ve güvenlik sistemleri sektöründe ise 147 sözleşme imzalanmış olup 102 milyon TL harcama yapılmıştır. Bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre %156 fazladır.

Bilgisayar Büro makinaları ve parçaları sektöründe ise 277 sözleşme imzalanmış olup 136,2 milyon TL harcanmıştır. Bu rakam da geçen yılın aynı dönemine göre %3 artış anlamına gelmektedir.

2021 yılının ikinci üç ayında Kamu ve iştiraki Şirketler tarafından sonucu kamuoyuna açıklanan sözleşmelerin tutarı toplam 51,82 milyar TL’dir. Bu sözleşmelerin 39,25 milyar TL’si açık ihalelerin sonucu, 10,05 milyar TL’si ise pazarlık usulü̈ gerçekleştirilen ihalelerin sonucudur. Bu rakamlara göre bir önceki yılın aynı döneminde 35,7 milyar TL olarak gerçekleşen sözleşme büyüklüğü 2021 yılında %45 artmış̧ görünmektedir. Yapılan harcamaların tipine bakıldığında, mal alımı 12,6 milyar TL, yapım 30,3 milyar TL, hizmet alımı ise 9,1 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın aynı dönemine göre yapım sektöründeki sözleşme tutarı %75, mal alımı %16, hizmet alımı %20 oranında artmıştır.

Yazılım, Bilişim Ürünleri ve Bilgisayar Hizmetleri sektöründe 2. çeyrekte 433 sözleşme imzalanmış ve toplam tutarı 962,5 milyon TL olmuştur. Bu rakam geçen yılın aynı çeyreğine göre %257 daha fazladır.

Elektronik Cihazlar ve Takip-Tanıma Sistemleri sektöründe 2. çeyrekte 201 sözleşme imzalanmış olup toplam tutarı 581,5 milyon TL’dir. Bu rakam geçen yılın aynı çeyreğine göre %84 daha fazladır.

Kamera alarm ve güvenlik sistemleri sektöründe ise 136 sözleşme imzalanmış olup 180,7 milyon TL harcama yapılmıştır. Bu rakam da geçen yılın aynı dönemine göre %300 fazladır.

Bilgisayar Büro makinaları ve parçaları sektöründe ise 312 sözleşme imzalanmış olup 172,8 milyon TL harcanmıştır. Bu rakamda geçen yılın aynı dönemine göre %20 artış anlamına gelmektedir.

Strateji ve Bütçe Başkanlığının raporuna göre yıllara sâri bir şekilde Kamu Bilişim ödenekleri aşağıda şekil 1’de gösterilmektedir. Buna göre 2021 yılı için toplam Kamu bilişim ödeneği 5,8 milyar TL ye tekabül etmekte ve bu da yaklaşık 700 milyon dolara tekabül etmektedir.

ve bu yatırım ödeneklerinin toplam ödeneklerdeki payı aşağıda şekil 2 de gösterilmiştir.

Ancak yine Strateji ve Bütçe Başkanlığımızın 2020 yılında hazırladığı Kamu Bilgi ve İletişim Teknolojileri Yatırım Raporunda ise (Şekil 3) toplam ödenekler içerisindeki payları aynı olmakla beraber geriye dönük gösterilen BT yıllık ödenekleri bir miktar farklı gözükmektedir.

2021 yılında hazırlanan raporu baz alırsak Kamu BT ödeneklerimizin yıllara sâri dolar bazındaki karşılıkları ve toplam yatırım kalemleri içindeki oranı aşağıda Tablo 1’de verilmiştir.

 

Tablo1. Kamu BT ödeneklerinin dolar karşılığı

 

2021 yılı için Kamu içerisinde en fazla ödenek Millî Eğitim Bakanlığı’nın “Fırsatları Artırma, Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH)” projesine 1 milyar TL ile ayrılmıştır. 2021 yılı BT yatırım projeleri arasında en fazla ödenek ayrılan ilk 10 proje Şekil 4’te görülmektedir.

Temmuz 2021 de TÜBİSAD her yıl yayınladığı "Bilgi ve İletişim Sektörü 2020 Pazar Verileri" raporunu yayınladı. Buna göre Dünya Bilgi ve İletişim sektörü pazarı 2020 yılında %2,2 küçülerek 3.757 Trilyon dolar seviyesinde gerçekleşmiş.

Yine TÜBİSAD’ın her yıl yayınladığı raporları incelediğimizde Türkiye’nin yıllık BT pazar payı göstergeleri aşağıda Şekil 6 da gösterilmektedir.


Dikkat edilirse sektörümüz dünya ile kıyasladığımızda geçen yıl küçülmemiş ve bununla beraber 15 bin ek istihdam yaratmış, 400 milyon dolarlık ek ihracat başarısı yakalamıştır. 2021 yılı içerisinde Kamu BT harcamalarına baktığımızda her ne kadar toplam ödenek içerisindeki payı düşmüş olsa da dolar bazında %30 a varan bir artış görülmektedir. Nitekim bu artış harcamalara 1. çeyrekte yansımasa da 2. çeyrekte yansımış ilgili sektör kalemlerinde %300’lere varan artış sağlanmıştır.

Geçen yıl İhracat ve istihdamdaki bu başarıda hiç şüphesiz kamu yatırımları ile sayıları ve nitelikleri her geçen gün artan teknokent ve ARGE merkezlerimizin payı büyüktür. Teknokentlerimiz geçen yıl TL bazında %64 oranında ihracatı artırdı. Pandeminin yıkıcı etkisine rağmen %11 oranında da çalışan sayılarını artırmışlardır. Aşağıda şekil 7 de teknokentlerimizin genel panoramasını görebilirsiniz.

Bilgi ve iletişim sektörümüz ise toplamda dolar bazında %31 oranında ihracatı artırarak 1,5 milyar dolar seviyesine gelmiştir. Alt kalemlerin içerisinde ise 845 milyon dolardan 1,2 milyar dolara seviyesine çıkarak %50 artış sağlayan yazılım sektörü başı çekmektedir.

Hep söylediğimiz gibi Ülkemiz için en uygun tasarruf ve yatırım kalemi bilişimdir. Bilişim ülkemizin petrolüdür. 2021 yılında sektörümüzün çok daha iyi bir performans sergileyecek ve Ülkemizin dijital dönüşümüne katkı vererek Kamu Kurumlarımız ve Özel Şirketlerimizin verimliliğine büyük katkı yapacaktır.

Sözlerime öğrencilik hayatımda her yıl defterimin başına yazdığım Victor Hugo’nun şu güzel sözü ile son vermek istiyorum.

“Beklenen gün gelecekse, çekilen çile kutsaldır”

Email:yenalarslan@ictmedia.com.tr

Twitter: @yenalarslan1

Https://www.linkedin.com/in/yenalarslan