Aslında anılarımı paylaşırken tarihi sırayı (kronolojiyi) takip edeyim dedim ama bu ay başımdan geçen bir olayı anlatmadan da geçmek istemedim.

Dönem 1990’lı yıllar. İlhami (Aygün) Beyin Turgut Özal için bir uydu haberleşme raporu hazırladığı duyumlarını aldık. O yıllarda Netaş’tayım. Yöneticilerimizden Said Bey beni aradı. Bu raporu elde edip edemeyeceğimi sordu. Ben de hiç gitmediğim bu kuruma nasıl ulaşacağımı bilemesem de Said Beye “Hayır” demedim; “Bir araştırayım, size dönerim” dedim.

Uydu haberleşme birimi daha önce PTT’ye ait idi ve o kurumdan ayrılmış, yeni yapılandırılmış bir kurumdu. PTT tarafındaki arkadaşlardan ufak bir sorgulama yaparak TÜRKSAT da çalışan birkaç arkadaşın ismini aldım. Bu isimlerden Ömer isimli arkadaşla randevu alıp, görüştüm. Bana heyecanla uydular üzerinden haberleşmenin önemini anlattı. İran ve Yugoslavya’dan uydu hizmeti aldığımızı ve artık kendi uydumuzu atmanın sırası geldiğini kuvvetle vurguladı. Özellikle denizdeki gemilerimizin haberleşme noktasında sorunlar yaşadığına dikkat çekti. Biraz samimiyetimiz artınca Özal’a sunulan raporu sordum. Sağ olsun kırmadı. 70-80 sayfalık bir rapor. Evde raporu okuyup bazı notlar da çıkardım. En çok dikkatimi çeken Edirne Kapıkule’den giren bir TIR’ın Gürbulak kapısından çıkana kadar uydu üzerinden takibini anlatan bir projeydi.

Dokümanı Said Beye ulaştırdım. Onun kafasında da Netaş’ın yeni ve farklı projelere açılması düşüncesi varmış. Nitekim çok geçmeden Comsat adı altında bir firma kuruldu ve ortaklarından birisi de Netaş oldu.

Uydu üzerinden haberleşme, özellikle veri haberleşmesini test etmek ülkemiz için o yıllar da yeni bir konuydu. İlk müşterimizi de bulmuştuk. Test amaçlı olarak Eczacıbaşı ayarlanmıştı. İstanbul ofisimizde testlere başladık. Uzun uğraşlardan sonra –bugüne göre düşük hızlı da kalsa- data haberleşmesini gerçekleştirdik. Ancak Türk Telekom’da kurduğumuz veri haberleşme ağı Turpak çok daha yaygınlaşmaya başlayınca bu konudaki çabalarımız yarım kaldı. Şu an TÜRKSAT ile olan ilişkimiz TV yayınları noktasında. Evde Televizyonu uydu alıcısı ile izliyoruz. Ancak kar yağdığında maalesef bazı kanalları izlemek mümkün olmuyor.

TÜRKSAT’ta 2013-2015 yılları arasında Millî Eğitim Bakanlığı’nın Fatih Projesi çerçevesinde çalışmak nasip oldu. Bunu başka bir hatıratımın konusu olarak ileri bir tarihte yazacağım. Bugün TÜRKSAT 800 civarında televizyon ve radyo data yayını vardır. Şirket; televizyon ve radyo yayıncılığı, Kablo TV hizmeti, internet bağlantısı, veri transferi, VoIP gibi hizmetleri sunan büyük bir kurum haline dönüştü.

TÜRKSAT her ne kadar kablo çekerek yerden yapıyorsa da VSAT terminali kurularak internet hizmeti istenen lokasyona internet bağlantısı 2-3 saat içerisinde sağlanabilir. Bunun için gerekli donanımlar uydu modem, VoIP cihazları ve ethernet kabloları, çanak anten, LNB, BUC ve koaksiyel kablolardan oluşur.

Kurulum yapılacak lokasyonun coğrafi konumuna ve kullanılacak kapasiteye göre çanak anten; LNB ve kablolarda birtakım değişiklikler olabilir. Uydu kapsama alanının (Foot Print) nispeten zayıf olduğu alanlarda 1,2 metre çanak anten yerine 1,8 metre çanak anten kullanılabilir ya da 2W BUC yerine 4W BUC tercih edilebilir.

Telco operatörlerinin altyapısı olmadığı yerlerde çözüm olarak kullanılabilir.

Yurtiçi ya da yurtdışı, uydu kapsama alanı içerisinde olan her yere uydudan internet verilebilir.

İnternet hızları ise 512 Kbps download / 256 Kbps Upload’dan başlayarak, 4098 Kbps download /4098 Kbps upload hızlarına kadar paylaşımlı servisler verilebilir

Tercih edilirse kurulumu kolaydır ve esnektir. Maliyet nispeten uygundur. Karasal bir gereksinimi (Kablo, Şebeke vs.) yoktur. Değiştirme, taşıma kolaydır. Her lokasyonda (Denizde, Dağ Başında, Kırsal alanda) uydu üzerinden internet sağlanabilir. Nerdeyse kesintisi bir iletişim (%99,95) sağlar. Mili saniyeler (256 msn) düzeyinde gecikme söz konusu. Daha çok Telekom şebekelerinin olmadığı bu hizmetlerin verilmediği yerlerde ev alternatif olarak kullanılabilir.

Resim: Uydu internet haberleşmesi [1]

TÜRKSAT’ın genişband Vsat hizmetlerine bakacak olursak;

İnternet Erişimi Veri Aktarımı Uygulamaları, Uzaktan Eğitim Uygulamaları, Dosya Transferi Uygulamaları, Sanal Özel Ağ (VPN) Uygulamaları

VOIP Uygulamaları, Video Konferans ve Görüntü İletimi Uygulamaları

Hat Yedekleme Uygulamaları, Telsiz ve Radar Haberleşmesi Uygulamaları, Afet Ve Acil Durum Haberleşmesi Uygulamaları, Gemi Takip Sistemi Uygulamaları, Tarımsal Rekolte İzleme Uygulamaları

Akaryakıt Kalitesi İzleme Uygulamaları, Karasal Altyapı Yedekleme Uygulamaları Kırsal Alan Haberleşmesi Uygulamalarını sayabiliriz[2].