Bülent TAŞ                                                              Nazmi KARYAĞDI

bulent.tas@yeniekonomi.com.tr                           nazmi.karyagdi@yeniekonomi.com.tr

 

Spot: TBMM’nin tatile girmesi, Maliye çalışanlarının yıllık izinlerini kullanması ve gerçekte var olmayan mali tatil gibi nedenlerle vergi gündemi genelde Temmuz ve Ağustos aylarında soğur. Meclis’ten yasa, Maliye’den alt mevzuat çıkmadığı için en azından verginin mevzuat ayağı biraz soluklanır. Daha doğrusu soluklanırdı demek daha uygun olacak. Zira bu yıl Mayıs’ta Türkiye’nin yaşadığı iki seçim, ardından yeni kurulan hükümet, yeni bakanlar derken ek bütçe, acil gelir ihtiyacı gibi nedenler Temmuz ayının vergi ayı olmasına neden oldu.

 

Tüm yıl boyunca muhasebe kayıtları, beyannameler, vergi ödemeleri derken vergi hep iş dünyasının ve mali müşavirlerin (Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, Yeminli Mal, Müşavir) gündeminde kalır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin tatile girmesi, Maliye çalışanlarının yıllık izinlerini kullanması ve gerçekte var olmayan mali tatil gibi nedenlerle vergi gündemi genelde Temmuz ve Ağustos aylarında soğur.

Meclisten yasa, Maliye’den alt mevzuat çıkmadığı için en azından verginin mevzuat ayağı biraz soluklanır.

Daha doğrusu soluklanırdı demek daha uygun olacak.

Zira bu yıl Mayıs’ta Türkiye’nin yaşadığı iki seçim, ardından yeni kurulan hükümet, yeni bakanlar derken ek bütçe, acil gelir ihtiyacı gibi nedenler Temmuz ayının vergi ayı olmasına neden oldu.

Bu nedenle de iş dünyası, mali müşavirler ve vergi daireleri ek yasal düzenlemeler sonucunda hareketli bir Temmuz ayı geçirdiler.

Biz de bu yazımızda ICT Media okuyucularına kısaca Temmuz ayındaki vergisel değişikliklerin neler olduğunu aktarmak istedik.

Genel istikamet

Getirilen düzenlemelerin hemen hemen tamamı bütçe için ek gelir kaynağı yaratmaya ve bu suretle de bütçe açığını kontrol altına almaya yönelik oldu. Getirilen düzenlemeler, dolaylı vergiler ağırlıklı vergi sistemimiz nedeniyle, hane halkının bütçesini olumsuz yönde etkiledi.

Vergi düzenlemelerinin bazıları

Vergi düzenlemelerinin ilki 7 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararları ile yapıldı.

Katma Değer Vergisi uygulamasında yer alan %1, %8, %18 şeklinde oranlardan ikisi artırıldı. Bu kapsamda %8 oranı %10’a, %18 oranı %20’ye yükseltildi.

Yurtdışından yolcu beraberinde getirilerek Türkiye’de kayıt altına alınan cep telefonları için alınan harç da 6 bin 91 liradan 20 bin liraya çıkarıldı.

Tüketici kredilerinde Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi %10’dan %15’e yükseltildi.

Parasal tutar olarak belirlenen (maktu) harçlar (sürücü harçları hariç) %50 oranında artırıldı.

Bu arada nispi (oransal) harçlarda bir artış yapılmadığını da belirtmek de yarar var. Bu kapsamda bir merakı da giderelim: Tapu Harçlarında bir artış yapılmadı.

7456 sayılı Kanun’la yapılan vergi düzenlemeleri

İkinci vergi düzenlemesi 15 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlanan “6/02/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile yapıldı.

Bu Kanundaki değişikliklerden en önemlisi kurumlar vergisi oranının banka ve diğer finansal kurumlarda %25’ten %30’a, diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin tamamında da %20’den %25’e yükseltilmesi oldu.

Kurumlar vergisi oranında sadece artış yapılmadı.

İhracatçılar için indirimli kurumlar vergisi oranının 1 puandan 5 puana çıkarılması pakette yer alan sevindirici bir artış olarak dikkat çekti.

Diğer taraftan Temmuz ayında ikinci taksiti ödeyerek MTV’yi gündemden çıkardığını düşünen araç sahiplerine Motorlu Taşıtlar Vergisini bir kez daha ödeme yükümlülüğü getirildi. Buna göre aracı olanlar Ağustos’ta ve Kasım’da iki taksit halinde 2023 MTV’sini bir kez daha ödeyecekler.

Akaryakıt ürünlerinin fiyatına dahil olan maktu (kesin belirlenmiş) Özel Tüketim Vergisi tutarlarını, en yüksek vergi tutarın beş katına kadar artırmaya, sıfıra indirmeye Cumhurbaşkanına yetki verildi.

Kanunun verdiği yetki, 1 gün sonra kullanılarak benzinde ve motorinde 5 TL, LPG de 4 TL ÖTV artışına gidildi.

Buna göre vergi artış oranı ise 95 oktan benzinde %50,5, 98 oktan benzinde %52,3, motorinde %41,1, LPG’de ise %44,5 olarak gerçekleşti.

Taşınmaz satış kazancı istisnası kaldırıldı

Kurumlar vergisi mükellefleri için 1984’ten beri uygulanan, zaman zaman içeriği değişse de özü aynı kalan taşınmaz satış kazancı istisnası 39. yılında kaldırıldı.

Ancak yasa değişikliği yürürlüğe girmeden aktifte yer alan taşınmazlar için daha önce %50 olan istisna oranı %25 olarak uygulanmaya devam edecek. Bu sayede de hâlihazırda aktifinde taşınmazı bulunan şirketler için kısmen de olsa hak kaybı önlenmeye çalışılmış oldu.

Öte yandan çeşitli vergisel belirsizlikler içermesine rağmen şirketlerin oldukça fazla rağbet ettiği bir müessese olan kısmi bölünmede, taşınmazlar kapsam dışına alındı.

Diğer düzenlemeler

Kurumların diğer yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik sağlanan istisna da (Girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen gelirlere sağlanan istisna hariç) kaldırıldı.

Halk arasında poşet vergisi olarak adlandırılan ve başlangıçtan bu yana 25 kuruş olarak uygulanan Geri Kazanım Katılım Payı tutarlarının 2 katına çıkarılabilmesine ilişkin Cumhurbaşkanı'na yetki verildi.

Son olarak da işverenlere ödeyecekleri sigorta priminden günlük 16,66 Türk Lirası, aylık 500 Türk Lirası asgari ücret desteği sağlandığını belirtelim.

Vergi artışları devam eder mi?

Yazımızın sonuna gelirken eminim pek çok okuyucumuzun zihninde bu soru canlanmıştır. Açıkçası “hayır” diyebilmeyi bir vergi ödeyicisi olarak bizler de isterdik. Ancak Temmuz ayında TBMM’de yasalaşan Ek Bütçenin gelir kalemlerinde yer alan artış hedeflerini ve rakamların satır aralarını okuduğumuzda yeni vergi artışlarının gelmesinin oldukça muhtemel olduğunu söyleyebiliriz.