2000’li yıllardan itibaren televizyon ve radyo dinleyici tercihlerinin radikal olarak değiştiğini görmekteyiz. Bu değişimi hızlandıran birçok faktör söz konusu. En önemli etken ise genç kuşakların sosyal medya alışkanlıklarının izleyici tercihlerine yansıması olduğunu söyleyebiliriz.

1980’li yıllarda olduğu gibi televizyon yayınları İstiklal Marşı ile başlayıp, yine ayni şekilde milli marşla sona ermiyor. Vatandaşlarda günün büyük bölümünü ekran karşısında geçirmiyor. Artık izleyiciler daha kısa, öz ve rafine içeriklere yöneliyor. Ağdalı programlar fazla rağbet görmüyor.

Hele genç kuşaklar bu konuda daha çok seçici ve sabırsız. İlgi süreleri daha kısa. İçerik üreticileri buna dikkat ederek üretimlerini ona göre planlıyor. Her türlü tüketim ivmesinin sürekli artmasının izleme tercihlerini gerçekten köklü olarak değiştirdiğini görebilmekteyiz.

İzleyiciler daha kısa, kaliteli ve zeki ürünleri yani içerikleri talep ediyor. Bu talepler sektörde yayın yapan kuruluşların çeşitlenmesini de sağlıyor. Son yıllarda tematik içerikli yayınlardaki trend yükselmesi de bundan kaynaklanıyor. Bu sadece bizim öngörümüz veya tespitimiz değil. Bu tespiti doğrulayacak verileri 2023 yılı TUYAD’ın TV Receiver İmalat İthalat Satışları ve Televizyon İzleyicisinin İzleme Tercih ve Oranları Raporu’nda görmek mümkün.

Bu rapordan bazı alıntılara yer vererek, izleyici yönelimlerinin yorumlarını kolayca yapabiliriz.

Elbette bu veriler hem izleyici hem de sektörün diğer paydaşları için fayda sağlayacaktır.

Öncelikle izleme tercihleri ve izleme mecralarına kısaca bakmalıyız. Teknolojinin sürekli ve hızlı olarak yenilenmesi mevcut erişim imkanlarının artması erişimlerin ekonomik hale gelmesiyle izleyiciler kendilerine en uygun mecrayı kolayca seçebilmektedir.

Şimdi kısaca verilere göz atalım:

Ülkemizde 51 milyon sabit noktadan TV yayınları izleniyor. Bu izlemedeki mecra tercihleri ise;

• İnternet yayıncılığı oranı %43,7 / 22.180.000
• Uydu yayıncılığı oranı %38,1 / 19.320.000
• Pay TV oranı %8 / 4.080.000
• Mobil TV oranı %6,3 / 3.190.000
• Kablo TV oranı %3,7 / 1.890.000
• Karasal oranı %0,1 / 20.000

Son 12 ayda 10,9 milyon TV panel cihazı üretilmiş. Bunun 4,3 milyonu iç piyasada satılmış.  Satılan ürünlerden 3,9 milyon adedinin smart özellikli olmasından izleyicinin alıcılarını yenilediği ve teknik imkânlarını yükselttiğini anlıyoruz.

Smart özellik, özellikle internet yayınlarına erişim için önem arz ediyor.

2023 yılında toplam 1,7 milyon Receiver üretilmiş.

2021 -2022 yılı SD %1, HD %40, IP BOX %59

2022-2023 yıl SD -Android %23, HD %29, IP BOX %48

Tüm bu veriler dikkatle incelendiğinde:

*Her mecrada 2023 yılında SD yayınlarından iyice uzaklaştığı,

*Uydu platformlarının ve uydu erişimli cihazların izlenme oranlarının azaldığı

* OTT ve özellikle İnternet yayıncılığının yükseldiğini görmekteyiz.

Diğer önemli bir konu ise, illegal OTT ve internet platformlarının yurt içi ve yurt dışında sayılarının artması ve denetlenememesi legal yayıncılar, içerik üreticileri ve platform işletmecileri için ciddi tehlike oluşturmasıdır.