
Türkiye Uzay Ajansı'nın kuruluşuna ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamesi Resmi Gazete'de yayımlandı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'na bağlı olacak olan Türkiye Uzay Ajansı'nın merkezi Ankara olacak. İdari ve mali açıdan özerk olacak olan ajansın kendine özel bir bütçesi olacak. Milli uzay programını hazırlamak ve bu kapsamda projelerin hayata geçirilmesini sağlamak Türkiye Uzay Ajansı'nın görevi olacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, ''Uzay sanayinin güçlendirilmesi, uzay teknolojileri alanında bilimsel altyapıların ve insan kaynağının geliştirilmesi, kapasite ve yeteneklerin daha da artırılması için Türkiye Uzay Ajansı'nı kurduk." ifadesini kullandı. Uzay ajansının kuruluşunu “20 yıllık bir rüya” olarak nitelendiren Varank, "Bu kurum, dışa bağımlı olmayan rekabetçi bir sanayinin geliştirilmesine zemin hazırlayacak. Türkiye'nin milli çıkarları uzayda da gözetilecek." dedi.
Milli Uzay Programı'nı Hazırlayacak
Türkiye Uzay Ajansı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili kuruluşu olarak konumlandırıldı. Tüzel kişiliğe haiz ajansın idari ve mali özerkliği ve özel bütçesi olacak. Ajans merkezi olarak faaliyetlerini Ankara'da yürütecek.
Ajans, Cumhurbaşkanlığı tarafından belirlenen politikalar doğrultusunda Milli Uzay Programı'nı, hedef ve öncelikleri ortaya koymak amacıyla da stratejik planlar hazırlayacak.
Ajansın görevleri arasında, "Uzaya bağımsız erişim imkanı sağlayacak tesis ve teknolojilerin kazanılması" yer alacak. Ajans, uzay araçları ve uzay yer sistemlerine ilişkin ulusal egemenlik kapsamındaki hakların kullanımına karar verecek.
Ticari, bilimsel ve araştırma-geliştirme amaçlı uzay operasyonları ile insanlı veya insansız uzaya erişim çalışmalarını yürütecek ajans, uzay ve hava aracı tasarlayabilecek.
TÜBİTAK UZAY'ın gelirinin yüzde 20'si ajansa aktarılacak. Ajans, yabancı personel de çalıştırabilecek. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Genel Müdürlüğü kapatılacak.
Ajansın görevleri arasında, uzay yer istasyonlarının işletilmesine yönelik sözleşme imzalama, uzay yer istasyonları arasında koordinasyonu sağlama bulunacak. Türkiye'nin uzaya yönelik hak ve menfaatlerinin korunması ve güvence altına alınması için ulusal ve uluslararası kuruluşlarla koordinasyonunu yürütecek. TÜBİTAK UZAY Enstitüsü, TAI, ROKETSAN, TÜRKSAT gibi kurumların uzayla ilgili projeleri Türkiye Uzak Ajansı tarafından koordine edilecek.
Uluslararası anlaşmalar uyarınca uzaya fırlatılan nesnelerin kayıtlarını devlet adına tutacak, Birleşmiş Milletler nezdinde tescil işlemlerini gerçekleştirecek veya tescil işlemlerini gerçekleştirmek üzere yetkilendirmede bulunacak.
Ticari, bilimsel ve araştırma-geliştirme amaçlı uzay operasyonlarıyla insanlı veya insansız uzaya erişim ve uzayın keşfine yönelik operasyonları yaptıracak veya yapılmasını koordine edecek.
Uydu, fırlatma araç ve sistemleri, hava araçları, simülatörler, uzay platformları dahil uzay ve havacılıkla ilgili her türlü ürün, teknoloji, sistem, tesis, araç ve gereçlerin tasarımı, üretimi, entegrasyonu ve gerekli testlerinin yapılmasını sağlamak amacıyla plan, proje ve çalışmaları yapacak.
Türkiye'nin sahip olduğu kritik uzay ve havacılık teknolojilerinin ihracına ilişkin usul ve esasları, ilgili kurum ve kuruluşlarla koordineli olarak belirleyecek. Deneysel amaçlı uzay ve hava araçları, uzay ve yer sistemleri, alt sistemler, ekipman ve bileşenlerin geliştirilmesine, uzayın keşfine yönelik araştırmalar yaptıracak.
Ajans, uzay ve havacılık bilimi ve teknolojileri alanındaki Ar-Ge ihtiyaçlarını karşılamak üzere TÜBİTAK programları üzerinden proje ve burs çağrılarına çıkacak.