ICT Media
Keiretsu, Japonca’da geniş güç ve erişime sahip, birbirine bağlı kuruluşlardan oluşan işletme gruplarını tanımlamak için kullanılan bir kelime. Keiretsu Forum, 4 kıtada faaliyet gösteren dünyanın en büyük melek yatırımcı ağlarından birisi. 100’dan fazla melek yatırımcısı ile Türkiye’nin de en büyük ve en güçlü melek yatırımcı ağı olmayı başaran Keiretsu Forum Türkiye Genel Müdürü Duygu Eren, ICT MEDIA’nın sorularını cevapladı.
Bize Keiretsu Forum’dan bahseder misiniz? Kaç ülkede varsınız ve kaç melek yatırımcınız var? Globalde bugüne kadar kaç girişime ne kadar yatırım yaptınız?
Keiretsu Forum, 2000 yılında San Francisco’da Randy Williams tarafından “Nitelikli Yatırım Fırsatı yaratan Kapsamlı Ortaklık” sloganıyla kuruldu. Kuruluşundan bu yana büyümesini hızlı bir şekilde sürdürüyor. Keiretsu Forum, 4 kıtada 53 şubesi ve 3.500’ün üzerinde akredite – lisanslı yatırımcı üyesi ile dünyanın en büyük melek yatırımcı ağıdır. Teknoloji, tüketim malları, internet, sağlık, enerji, gayrimenkul vb. yüksek büyüme gösteren çeşitli sektörlerdeki 1500’ü aşkın girişimci şirkete, $950 milyon üzerinde melek yatırım gerçekleştirilmesine aracılık ettik.
Keiretsu Forum, Türkiye’de faaliyetlerine ne zaman başladı? Bugün geldiğiniz noktada kaç melek yatırımcınız var ve bugüne kadar kaç girişime ne kadar yatırım yaptınız?
Keiretsu Forum’un 25. ofisi olan Keiretsu Forum Türkiye olarak Eylül 2012’de Türk yatırımcı-girişimci sisteminde yerimizi aldık. Türkiye’de 100’den fazla melek yatırımcı üyemiz var. Bugüne kadar 55 start-up’a 75 milyon TL’den fazla gerçekleştirdiğimiz yatırım ile Türkiye’nin en büyük ve güçlü melek yatırımcı ağı olmayı başardık. 2020’de ise 11 startup’a 6 milyon TL’lik yatırım gerçekleştirdik. Türkiye’deki tek global melek yatırım ağı olarak hem globaldeki hem de Türkiye’deki yatırımlarımızın çoğu beklentilerimizi oldukça karşılıyor, bu da bize iyi bir performans gösterdiğimizi işaret ediyor. Yeni girişimler artıyor olsa bile bulunduğumuz ekosistem dünyanın hızına hala yetişebilmiş değil. Ekosistemdeki en aktif oyunculardan biriyiz.
Bir girişimin size başvurması için aradığınız temel şartlar nelerdir?
Keiretsu Forum Türkiye’nin bir girişimi yatırım süreçlerine dahil edebilmesi için iki asgari kriteri bulunuyor. Şirketinizin tüzel kişiliğinin resmi olarak kurulmuş olması ve girişim projenizin müşterilerinin bulunması ve hali hazırda fatura kesiyor olması. Girişim bu asgari kriterleri karşılıyor ise online başvuru gerçekleştiriyor. Hem online başvurular hem de ekosistem içinde bulunan üniversiteler ve kuluçka merkezlerindeki girişimler değerlendirme sonucu seçiliyorlar. 12 ay boyunca her ay 2 kere yatırımcılarımızla toplantılar düzenliyoruz. Her ay seçilen girişimler ilk toplantıda yatırımcıların değerlendirmesi sonucu seçiliyor ve ay sonundaki toplantıya katılmaya hak kazanıyorlar. Son toplantıdan sonra da yatırım süreçleri başlıyor. Girişimlerin ölçeklenebilme potansiyeline sahip olup, düzenli gelir getiren bir iş modelini uygulaması gerekmektedir. Girişimin yurt dışına açılabilme potansiyeline sahip olması gerek.
Bir ayda size kaç girişim başvuruyor ve bunların kaçını melek yatırımcılarınızla buluşturuyorsunuz?
Hey ay bize 80-100 arasında start-up başvuruyor. Başvuran start-up’lardan 8 tanesini her ay melek yatırımcılarımızla yüz yüze getiriyoruz.
Dünyada ve Türkiye’de girişim ekosistemi için 2020 nasıl bir sene oldu? 2021’de neler bekliyorsunuz?
2020’de pandeminin dünyada çıkmasıyla ve Türkiye’de ilk vakanın görülmesiyle girişimlerden ve kuluçka merkezlerinden hızlıca maske, solüsyon üretenleri duyduk. 2020’yi bitirirken Türkiye girişimcilik ekosisteminde biz normalin iki katı yatırım yaptık. Bu sene 11 startup’a 6 milyon TL’lik yatırım gerçekleştirdik. Dünyada pandemi sebebiyle yatırımcılık işleri hem çok daha hızlandı hem de çok fazla yatırım haberleri gelmeye başladı. Bununla beraber Türkiye’deki tek global yatırım ağı olarak melek yatırımcılığa ilginin de arttığını gözlemliyoruz. Salgın öncesinde farklı yatırım kollarına yönelenler girişim ekosistemine yöneldi. Teknoloji tabanlı işlerin Pandemi dönemimde hızlanması, teknoloji yatırımcılığını da artırdı. Buna inanıp, trenin ilk lokomotifine binenler, 2021’de dünya ve Türkiye içerisinde büyük exit haberlerini duyuracaklar. 2021’de çok daha fazla startup yatırımı olacak, çok daha fazla melek yatırımcı olacak. Girişimcilik eko sistemimiz açısından 2021’den açıkçası çok umutluyum.
Keiretsu Forum olarak 2021 planlarınız neler?
Dünyada pandemi sebebiyle teknoloji yatırımcılığı hem çok daha hızlandı hem de çok fazla yatırım haberleri gelmeye başladı. Bununla beraber Türkiye’deki tek global yatırım ağı olarak melek yatırımcılığa ilginin de arttığını gözlemliyoruz. Salgın öncesinde farklı yatırım kollarına yönelenler girişim ekosistemine yöneldi. Pandemi dijital dönüşümü daha da hızlandırdı. Buna inanıp, trenin ilk lokomotifine binenler, 2021’de dünya ve Türkiye içerisinde büyük exit haberlerini duyuracaklar. 2021’de çok daha fazla startup yatırımı olacak, çok daha fazla melek yatırımcı olacak. Girişimcilik eko sistemimiz açısından 2021’den açıkçası çok umutluyum. Biz de Keiretsu Forum Türkiye olarak 2020 gibi oldukça zorlu bir seneyi yatırım rekoru ile kapattık, 2021 için hedefimiz yeni bir rekora imza atmak.
Pandemi ile birlikte yatırımcılar daha çok hangi girişimlere ilgi göstermeye başladı?
Teknoloji tabanlı sektörler buna bağlı olarak sağlık teknolojileri, tarım teknolojileri, uzaktan çalışma ve ilgili konular, otomotiv teknolojileri ve teknoloji tabanlı ilgili tüm alanlar 2021’de hem ihtiyaçtan hem de teknoloji gelişim hızından dolayı öne çıktı. Pandemi’nin etkileri ile birlikte e-ticaret arttı. Amerika’da artık drone’larla taşınılan paketler deneniyor. Aynı şekilde 5G altyapısının kurulmasıyla, otonom arabalar rol almaya başlıyor. Pandemi dokunmasız ekonomi “touchless economy” kavramını ortaya koydu. Dijital para ve dijital cüzdan bu anlamda ön plana çıkan uygulamalar. Bulut Bilişim Mimarisi Yöneticisi, Veri Analisti, Dijital Pazarlama Uzmanlığı gibi alanların da 2021 yılında yatırımcılar nezdinde yüksek talep göreceğini öngörüyorum.
Pandemi döneminde Zynga hem Peak Games hem de Rollic’i satın aldı. Peak Games, ülkemizden çıkan ilk unicorn oldu. Bu gelişmeler Türkiye’de oyun sektörünü nasıl etkiledi? Bu alanda girişim sayısı arttı mı? Size başvuran girişimlerde bu alanda neler görüyorsunuz?
Mobil oyun sektöründe her geçen gün girişim sayısı artıyor. Mobil oyun girişimlerinde yayıncı kuruluşlar aynı zamanda girişim sermayesi gibi de fonksiyona sahip oldukları için Melek Yatırımcılar nezdinde özel bir durum oluşturmuyor. Hatta bu alanda Melek Yatırımcı ile Yayıncı Kuruluş arasında gizli bir rekabet var bile denebilir.
Melek yatırımcıların özellikle Peak Games ve Rollic’ten sonra oyun sektörüne ilgisi arttı mı?
Melek yatırımcılarımızın Peak Games ve Rollic’ten sonra özellikle hyper-casual ve casual dikeylerindeki mobil oyun girişimlerine ilgisi arttı.
Oyun sektöründe olan ya da bu alana girmek isteyen girişimcilere neler tavsiye edersiniz?
Oyun sektöründe olan girişimciler yatırım alma noktasında hızlanmaları için aktif kullanıcı sayısı ve yükleme sayısı metrikleri ile kendilerini olabildiğince kanıtlamaları faydalı olacaktır.
2021’de oyun sektöründe ülkemizde ne gibi gelişmeler olmasını ön görüyorsunuz?
Oyun sektöründe insan kaynakları potansiyeli önemli bir olgu. Türkiye’de oyun sektöründe insan kaynaklarında ciddi bir ihtiyaç var. Türkiye’de nitelikli iş gücünün iş bulamadığı bir dönemde mobil oyun sektöründeki insan kaynakları ihtiyacı işsizliğin azaltılmasında ciddi bir fırsat.
2021’de Türkiye’den bir unicorn daha çıkar mı?
2020’de de Türkiye’den ilk unicor’un çıkacağına inanıyordum ve bunu sıklıkla dile getiriyordum. Türkiye hem girişimleri hem yatırımcıları ile önemli bir ülke. 2021’de de ben Türkiye’den bir hatta iki unicorn çıkacağına inanıyorum. Özellikle mobil oyun sektörü ve fintek alanında böyle haberler duyacağımızı düşünüyorum.
