ICT Media
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından (BTK) hazırlanan ve internet üzerinden yapılan bazı yayınlara RTÜK denetimi getirecek olan “Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik Taslağı” tamamlandı. Taslak, RTÜK'ün internet sitesinde yayımlandı.
6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikler kapsamında hazırlanan yönetmelik taslağıyla radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin internet ortamından sunumuna, bu hizmetlerin iletimine, internet ortamından medya hizmet sağlayıcılara yayın lisansı, platform işletmecilerine de yayın iletim yetkisi verilmesine, söz konusu yayınların denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Yönetmelik taslağı, internet ortamından sunulan radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetleri ile bu yayın hizmetlerini sunan özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşları ve bu yayın hizmetlerinin iletimini sağlayan platform işletmecilerini kapsarken, bireysel iletişim hizmetleri, radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini internet ortamından iletmeye özgülenmemiş platformlar ile radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerine yalnızca yer sağlayan gerçek ve tüzel kişiler kapsam dışında kaldı.
Taslağa göre, Üst Kuruldan geçici yayın hakkı ve/veya yayın lisansı bulunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar, bu hak ve lisansları ile yayınlarını 6112 ve 5651 sayılı Kanun ve bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine uygun olarak internet ortamından da sunabilecekler. Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet ortamından sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılar ise Üst Kuruldan internet ortamından yayın lisansı almak zorunda olacaklar.
Yönetmelik taslağında yayın lisans tipleri, internet yayın iletim yetki belgesi ve yayın lisansının nasıl alınacağına ilişkin usul ve esaslar şu şekilde belirlendi:
“Bu Yönetmelikte belirtilen şartları sağlayan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlardan internet ortamından radyo yayını sunmak için talepte bulunanlara İNTERNET-RD yayın lisansı, internet ortamından televizyon yayını sunmak için talepte bulunanlara İNTERNET-TV yayın lisansı, internet ortamından isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak için talepte bulunanlara İNTERNET-İBYH yayın lisansı verilir. Aynı medya hizmet sağlayıcı kuruluş ancak bir radyo, bir televizyon ve bir isteğe bağlı yayın hizmeti sunabilir ve bu hizmetler için ayrı ayrı yayın lisansı almak zorundadır. Medya hizmet sağlayıcı kuruluş internet ortamından yayın lisansı kapsamında sadece internet ortamından sunduğu yayınlarını kablo, uydu, karasal ve benzeri ortamlardan da sunmak istemesi halinde her bir yayın tekniği ve ortamına ilişkin olarak ayrı ayrı yayın lisansı almak zorundadır. Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini internet ortamından iletmek isteyen platform işletmecileri Üst Kuruldan internet ortamından yayın iletim yetkisi almak zorundadır. Bu Yönetmelikte belirtilen şartları sağlayan kuruluşlardan talepte bulunanlara internet yayın platform işletmecisi olarak faaliyet gösterebilmeleri için internet ortamından yayın iletim yetkisi verilir. İçerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunmasına rağmen, Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu Üst Kurulun görev alanına ilişkin uluslararası andlaşmalar ve 6112 sayılı Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı Üst Kurulca tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının veya platform işletmecilerinin yayın hizmetlerinin internet ortamından iletimi ile internet ortamından Türkçe olarak Türkiye’ye yönelik yayın yapan veya yayın dili Türkçe olmamakla birlikte Türkiye’ye yönelik ticari iletişim yayınlarına yer veren yayın kuruluşlarının yayın hizmetleri hakkında da bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Bu kuruluşların internet ortamındaki yayınlarına devam edebilmeleri için Türkiye Cumhuriyeti Devletinin yargı yetkisi altındaki diğer kuruluşlar gibi Üst Kuruldan internet ortamından yayın lisansı, bu kapsamdaki platform işletmecilerinin de internet ortamından yayın iletim yetkisi alması zorunludur.”
Yönetmelik taslağında yer alan diğer düzenlemeler ise şu şekilde:
- İnternet ortamından yayın lisansı münhasıran radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak amacıyla Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulan anonim şirketlere verilecek.
- İnternet ortamından yayın iletim yetkisi Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulan limited veya anonim şirketlere verilecek. Yayın iletim yetkisi verilmesi için Kurum tarafından elektronik haberleşme hizmetlerini sunmak üzere yetkilendirilmiş bulunma şartı aranmayacak.
- Gerçeğe aykırı belge sunduğu veya beyanda bulunduğu tespit edilenlerin başvuruları geçersiz sayılacak ve haklarında Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacak. Üst Kurul tarafından resen veya şikayet üzerine internet ortamından yayın lisansı bulunmayan yayın hizmetlerinin sunulduğunun tespiti halinde, bu durum Üst Kurulun internet sitesinde duyurulacak. Başvuru dilekçesi ve eki taahhütname ile üç aya tekabül eden lisans ücretinin peşin yatırılması halinde internet ortamındaki yayınlara üç ay süre ile devam edilebilme olanağı tanınacak. Bu süre içerisinde yayın lisans işlemlerinin tamamlanmaması halinde ek süre verilebilecek ve yayınlara bu sürede de devam edilebilecek. Başvuru talebini içeren dilekçe ile birlikte taahhütname sunulmaması, üç aya tekabül eden lisans ücretinin peşin yatırılmaması veya duyuruyu takip eden 72 saat içinde yayına son verilmemesi durumunda erişimin engellenmesi süreci başlatılacak.
Yayın lisans ücretleri
Taslağa göre, medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar için İNTERNET-RD yayın lisansı ücreti 10 bin Türk Lirası, İNTERNET-TV yayın lisansı ve İNTERNET-İBYH yayın lisansı ücretleri de 100 bin Türk Lirası olacak. Yayın lisans ücreti peşin veya taksitle ödenebilecek.
İnternet ortamından tele alışveriş konulu tematik yayın lisans ücretleri ise bu bedellerin beş katı olarak hesaplanacak. Yayın hizmetlerini abone veya kullanıcılara ücret karşılığında ve koşullu erişim yoluyla sunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar yıllık net satışlarının binde beşini izleyen yılın nisan ayı sonuna kadar Üst Kurul'a ödeyecekler.
İnternet ortamından yayın iletim yetkilendirme ücreti ise yıllık 100 bin lira olacak. İnternet ortamından yayın lisansı sonlandırılan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlardan alınmış olan internet ortamından yayın lisans ücretleri, kuruluşların yazılı talepleri üzerine kalan lisans süresi hesaplanmak suretiyle iade edilecek.
Koruyucu sembol kullanma yükümlülüğü
İnternet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar, yayın hizmetinde kullanılan ses ve görüntü dosyalarına Üst Kurulun erişimine izin vererek uzaktan izlenmesi ve gerekmesi halinde Üst Kurulun kayıt sistemine kaydedilmesi amacıyla Üst Kurulun talep ettiği sayıda abonelik hakkını, gereken yazılım ve donanımları her türlü lisans ve kullanım hakkı ile Üst Kurula vermekle, Şifreli yayınlarda görüntü ile birlikte sesi de anlaşılmayacak şekilde şifrelemekle, Yayın hizmetinin sunulacağı internet adreslerini, künye bilgilerini, adres ve kayıtlı elektronik posta adresini, sorumlu müdür ve izleyici temsilcisinin adını ve iletişim bilgilerini ve bunlarla ilgili değişiklikleri Üst Kurula bildirmek ve internet sitelerinde yayınlamakla, Yayın kayıtlarını yapıldığı tarihten itibaren bir yıl süreyle muhafaza etmekle, Üst Kurulca istenen yayın kaydının bir kopyasını, buna ilişkin yazının kendilerine tebliğ edilmesinden itibaren on gün içinde Üst Kurula ulaştırmakla, Yayının herhangi bir şekilde soruşturma veya kovuşturma konusu yapılması halinde bu işlemlerin sonuçlandığının yetkili mercilerce ilgili medya hizmet sağlayıcı kuruluşa yazılı olarak bildirilmesine kadar soruşturma veya kovuşturma konusu yayın kaydını saklamakla, Koruyucu sembol sistemi kullanarak izleyicileri program hizmetlerinin içeriği hakkında sesli veya yazılı olarak bilgilendirmekle yükümlü olacaklar.
Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun internet sitesinden yayınlanan yönetmelik taslağına kamuoyu görüşleri iletilebilecek.
