
Azar Alili
Pasha Development Baş Bilgi Güvenliği Görevlisi
Siber güvenliğin bir ülkede kalıcı olarak tesis edilebilmesi için devlet, özel sektör ve kritik altyapı temsilcilerinin kolektif bir şuurla hareket etmesi elzemdir. Dijital çağda işletmelerin en büyük varlığı verileridir ve bu verilerin güvenliği büyük bir önem taşır. Günümüzde siber saldırıların sıklığı artmış durumda. Büyük veritabanına sahip şirketler dolandırıcıların ana hedefi halinde. Bu nedenle çalışanlar arasında kişisel veri alışverışlerinde e-postaları, mesajları, sohbetleri ve sosyal medyayı güvenceye almak gerekiyor. Adil savaşın yerini, bugünlerde artık hibrit savaşa bıraktığı zamanlarda cephedeki askerlerin yanına APT gruplarının yanısıra siber savaşçıların da süratle eklemlendiğine şahitlik ediyoruz ve önümüzdeki yıllarda da bunun daha da hızlanacağını görüyoruz. Azerbaycan ile Türkiye arasındaki samimi dostluk ve kardeşlik ilişkilerinden bahsederken, bu dostluk ve kardeşlik siber güvenlik alanında da etkin işbirliği ile devam etdirilmelidir. Türkiye, stratejik müttefiki olan Azerbaycan ile, siber güvenlik alanında da bilgi ve tecrübelerini paylaşıyor. Ortak savunma ve saldırı kabiliyetini artırılarak hava, deniz ve karada konuşlu milli sistemler görevlerini başarıyla sürdürebilecek. Sosyal hayatı olumsuz etkileyecek tehditler de bertaraf edilebilecek. Her alanda ilişkileri gün geçtikçe artan Türkiye-Azerbaycan kardeşliği bu sahada da kendini daha da ileriye taşıyacakdır.Siber güvenlik alanında her geçen gün pek çok tehdit ortaya çıkmakla birlikte söz konusu tehditleri kategorilerine ayırmak mümkündür. Azerbeycan da Türkiye de gelecekte ortaya çıkabilecek tehditlerle baş edebilmek için siber kapasitelerini geliştirmek zorunda olduklarının farkındalar.
‘Siber güvenlik alanında gelecek planlarım ve hedeflerim çok yönlü’
Siber uzay olarak adlandırılan ve içinde bilgisayar sistemleri, online iletişim ağları ve kontrol sürecinin bulunduğu bilgi iletişim teknolojilerinin kurduğu bu devasa dünya, küresel ölçekte sosyal, ekonomik, politik ve kültürel bütünleşmenin bir parçası olarak hızla gelişmektedir. Böyle bir bütünleşmenin temelini ise bilgi oluşturmaktadır. Bilgi içinde bulunduğumuz yüzyılın en önemli üretim ve tüketim ürünüdür. Bilgiye dayalı olmayan hiçbir ürün ya da hizmet istenen kalite ve standartta sayılmamaktadır. Günümüz siber dünyasının en temel unsuru internet tabanıdır.Devam eden misyonum sürekli olarak yenilik yapmak ve gelişen tehdit ortamına uyum sağlamaktır. Siber güvenlik alanında gelecek planlarım ve hedeflerim çok yönlü. Öncelikle inovasyonun sınırlarını zorlamaya devam etmek niyetindeyim. Siber güvenlik ortamı hızla gelişiyor ve ben bu gelişmelerin ön saflarında yer almaya kararlıyım. Bu, ortaya çıkan tehditlere uyum sağlayabilecek son teknoloji çözümler oluşturmak için sürekli araştırma ve geliştirmeyi içerir. İkinci olarak Azerbaycan ve çevre bölgelerde güçlü bir siber güvenlik ekosistemi oluşturmayı hedefliyorum. Buna, siber tehditler ve en iyi uygulamalar hakkında artan farkındalık ve eğitimin savunulması da dahildir. Ayrıca bir çözüm oluşturmak için devlet kurumları, özel sektör kuruluşları ve eğitim kurumları arasındaki işbirliğini kolaylaştırmayı planlıyorum.
“Birlikte bir akademi kurmak daha fazla kaynak yaratılmasına olanak sağlayacaktır”
Saldırılarla karşı karşıya kaldığınızda bunları tespit edecek özel merkezlere, ekiplere ve araçlara sahip olmak çok önemlidir. Birisi Azerbaycan'ın mali sistemini hedef alıyorsa ortaklıklar kurmak faydalı olacaktır. Azerbaycan, tehdit sinyallerini paylaşarak Türkiye’yi uyararak buna göre hazırlık yapmasını sağlayabilir ve bunun tersi de geçerlidir. Bu karşılıklı işbirliği bir kazan-kazan durumu yaratır. Ek olarak, hem özel hem de devlet düzeyinde bilgi ve uzmanlığın paylaşılması avantajlıdır. Birlikte bir akademi kurmak daha fazla kaynak yaratılmasına olanak sağlayacaktır. Nesnelerin Internet'i (Internet of Things, IoT) kavramı ile internete bağlanan cihaz sayısının da çok daha artması ve bu cihazların insanların hayatına dâhil olmasıyla güvenlik ihlallerine maruz kalma riskinin de aynı doğrultuda artacağı düşünülmektedir. Birbiriyle bağlantılı donanım, yazılım, sistem ve insanların iletişim ve/veya etkileşimde bulundukları soyut veya somut alanı tarif eden siber uzay içerisinde alınan güvenlik tedbirlerinden özellikle son kullanıcının da haberinin olması ve bu konuda farkındalığının sağlanması giderek önem kazanmaktadır.
Günümüz teknoloji çağında ve özellikle yaşamış olduğumuz olağanüstü pandemi süreci ile birlikte, zamanımızın büyük bir bölümünü elektronik ortamlarda geçirmeye başladık. Yalnızca bireysel olarak değil, kamu kuruluşları, özel sektör, kobiler ve diger kurumlar da iletişimlerini sanal ortamlar üzerinden gerçekleştirmeye başladılar. Siber saldırılar bütün olumsuz koşulları ve zayıf noktaları kullanarak bir şekilde bireylere, şirketlere ve kurumlara maddi, manevi zarar vermeyi amaçlıyor. Bu dönemde şirketler klasik yöntemler ile bilinen tehditlere karşı önlemler alsa da bilinmeyen gelişmiş tehditlere karşı savunmasız kalabilirler. Böyle durumlarda savunmasız kalmamak ve maksimum seviyede güvenlik sağlayabilmek için şirketler güvenlik yazılımları ile süreçlerini destekleyebilirler. Hem Türkiye’de hem Azerbaycanda siber güvenlik alanında yapılan çalışmalar ise artik yeterli seviyede ulaşmak üzeredir. Siber suç, siber saldırı, siber hukuk ve siber uzay gibi konuların işlendiği alandaki akademik çalışmalar son zamanlarda giderek artmaktadır. Dünya artık daha yenilikçi bir yer haline geliyor. Siber güvenlik uzmanları herkese özgürce inovasyon yapma imkanını verecek olan altyapıyı sağlamakla yükümlü. Siber güvenliğin inovasyonun yolunu açması gerektiğini hiçbir zaman unutmamalıyız.
Azar Alili kimdir?
Azar Alili, Azerbaycanda tanınmış bir siber güvenlik uzmanı ve danışmanıdır. Kendi ülkesinin çok ötesine uzanan bir itibara sahip olan Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Orta Asya'da siber güvenlik alanında lider bir otorite olarak tanınmaktadır. Sayın Alili'nin siber güvenlik sektörüne olan uzmanlığı ve katkıları ona güvenilir bir danışman ve mimar statüsü kazandırmıştır. Bölgesel ve uluslararası güvenliği güçlendiren yenilikçi siber güvenlik çözümleri ve stratejileri geliştirme konusunda tecrübesi bulunuyor. Kritik altyapı korumasından tehdit istihbaratı platformlarına kadar çeşitli projelerde çalışma ayrıcalığına sahip olan Alili’nin öne çıkan projelerinden birisi de ulusal bir İnternet omurga sağlayıcısı için kapsamlı bir siber güvenlik çerçevesi geliştirmesidir.