
NATO, şüpheli gemi hareketlerini tespit edebilen "Mainsail" adlı yeni bir yapay zeka aracı geliştirdiğini duyurdu. Sistem, deniz trafiğini analiz ederek sabotaj ya da istihbarat toplama amaçlı olağandışı rotalara yönelen gemileri belirleyebiliyor.
"Mainsail" nasıl çalışıyor?
NATO'nun Denizcilik Araştırma ve Deney Merkezi Direktörü Eric Pouliquen, sistemin yapay zeka destekli algoritmalarla geliştirildiğini belirterek, "Mainsail, denizcilik alanındaki anormallikleri tespit etmek için yıllarca süren bilimsel çalışmanın bir sonucu. Otomatik olarak şüpheli gemi hareketlerini analiz edebiliyor," dedi.
Sistem, uydu görüntüleri, sonar sistemleri ve su altı sensörlerinden gelen verileri işleyerek, tehdit oluşturabilecek durumları belirleyebiliyor. Ancak uzmanlar, deniz tabanındaki sensörlerin sınırlı olması nedeniyle sistemin yanlış alarmlar verebileceğine dikkat çekiyor.
Uzmanlardan değerlendirme
İsveç Savunma Üniversitesi'nden Dr. Hans Liwang, sistemin deniz yüzeyindeki hareketleri iyi analiz edebileceğini ancak deniz tabanındaki olaylarla ilgili verilerin sınırlı olduğunu belirtti. "Ulusal sularda askeri amaçlı sensörler yerleştirilebilir ancak uluslararası sularda bu yasal olarak mümkün değil," dedi.
NATO'nun artan deniz devriyeleri
NATO, 2022'deki Nord Stream sabotajı, 2023'teki Balticconnector patlaması ve 2024'te Baltık Denizi'nde yaşanan denizaltı kablo hasarı gibi olayların ardından deniz devriyelerini artırdı. NATO gemileri, Øresund Boğazı’nda güçlü sensörler ve denizaltı insansız hava araçlarıyla altyapıyı izleyerek şüpheli faaliyetleri belirlemeye çalışıyor.
Hollanda Kraliyet Donanması’ndan Teğmen Sander Klop, “Modern toplum, denizaltı altyapısına büyük ölçüde bağımlı. Bu altyapılara zarar vermek, toplumları felce uğratabilir. Bu yüzden korumak büyük önem taşıyor,” dedi.
Denizaltı altyapısına alternatif çözümler
Dr. Liwang, yalnızca kabloları korumanın yeterli olmadığını belirterek, "Ana koruma yöntemi, belirli bir kabloya bağımlı olmamak ve alternatif elektrik ve veri hatlarına sahip olmak," dedi.
NATO'nun yeni teknolojileri ve devriyeleriyle deniz güvenliğini artırmayı hedeflediği belirtilirken, uzmanlar bu tür sistemlerin verimliliğinin geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor.