Sürdürülebilir bir akıllı ulaşım ağı kuruyoruz

ICT Media

2 Mart 2020 00:00

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı M. Cahit Turhan, Akıllı Kentler ve Akıllı Ulaşım sistemlerini ICT MEDIA’ya değerlendirdi. Tuhran, bilişim altyapılarının gelişmesi ile birlikte kullanılan bütün araç ve gereçlerin gittikçe akıllandığına dikkat çekti. Dünyanın en iyi bilişim altyapılarından birinin Türkiye’de kurulu olduğunu belirten Bakan Turhan, hazırlanan Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve Eylem Planını ile güncel teknolojiyi kullanan, yerli ve milli kaynaklardan yararlanan, verimli, etkin, yenilikçi, dinamik, çevreci, katma değer sağlayan ve sürdürülebilir akıllı bir ulaşım ağı oluşturulacağını söyledi. Bakan Turhan’ın dergimize yaptığı değerlendirmeler ise şöyle:

“Dünyada yaşanan gelişmeler öylesine hızlandı ki en ufak gecikme veya tökezlemeniz bile çok gerilerde kalmanıza neden olabilir. Her şey baş döndürücü bir hızla gelişiyor ve değişiyor. Bu gelişime ve değişime ayak uyduramayan toplumlar maalesef geri kalmış ülkeler arasındaki yerini almak zorunda kalırlar. Bugün artık ülkelerin gelişmişlik seviyeleri, erişim altyapısıyla doğru orantılı. “Kişi başına düşen Milli Gelir, Okur Yazar oranları” gibi değerler, ülkelerdeki eşit yaşam koşulların sağlanması gibi göstergeler çağdaş medeniyet seviyelerini belirlemekte yeterli olmuyor. Bunların yerine kullanılan bilişim değerleri, refahı belirlemede daha belirleyici olmaya başladı. Bu nedenle attığımız her adımı da bu bahsettiğim gerçekler üzerinden atıyor, stratejilerimizi de buna göre belirliyoruz. Ve bu nedenlerden dolayı da bilgi toplumu olma hedefini koyduk. Bu hedef doğrultusunda hızlı adımlar attık ve çok güzel sonuçlar elde ettik. 2000’li yılların başında batılı ülkelerle kıyaslandığında Türkiye’nin bilişimde esemesi bile okunmuyordu. Ancak şimdi dünyanın en iyi altyapılarından biri ülkemizde kurulu. İnternet erişimine ivme kazandırdık. Genişbant erişim yoktu, şimdi 77 Milyon civarında abone var. Sektörün rekabete açılması ile özel sektör de bu alana çok önemli miktarda yatırım yaptı. 17 yılda 122 milyar TL özel sektör yatırımı var. Şu anda 449 farklı işletmeci 802 farklı alanda yetki belgesi ile hizmet veriyor. 2003 yılında 87 bin 597 km olan fiber uzunluğu 371 bin km’yi aştı. Mobil abone sayısı 82,9 milyona yaklaştı. Makineler arası haberleşme (M2M) abone sayısı 5,7 milyona yaklaştı. Okullarımızın tamamına genişbant internet götürüldü. Yine dünyanın en hızlı 4,5G haberleşme altyapılarından biri Türkiye’ye kuruldu. Sektörün önünü açacak yasal düzenlemeler hayata geçirildi. Sektöre yönelik her türlü adımda sektör paydaşları ile birlikte hareket edildi. Vergiler düşürüldü, fiber yatırımının yaygınlaştırılması ve hızlandırılması için geçiş hakkı ve tesis paylaşımına yönelik düzenlemeler yapıldı.

Tabi ki bilişim altyapısının gelişmesi ile birlikte kullandığımız bütün araç ve gereçler de gittikçe akıllanıyor. Kullanılan araç ve gereçler akıllı hale geldikçe hata yapma oranı, kazaların meydana gelme oranı azalıyor. Bu noktada bizler de akıllı şehirler kurma akıllı ulaşım sistemleri stratejilerimizi belirledik. Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve Eylem Planını hazırladık. Bu planda da misyonumuz, tüm ulaşım modlarına entegre, güncel teknolojiyi kullanan, yerli ve milli kaynaklardan yararlanan, verimli, etkin, yenilikçi, dinamik, çevreci, katma değer sağlayan ve sürdürülebilir akıllı bir ulaşım ağı oluşturmaktır.

Bilindiği gibi karayollarımızda 17 yılda yaptığımız bölünmüş yol ve otoyol yatırımları sayesinde yol kusurundan kaynaklı kaza oranını neredeyse sıfıra indirdik. Gelişmiş ülkelerde bulunan affeden yol uygulamalarını ülkemizde uygulamaya başladık. Hız yönetimi, yolların geometrik standartlarının düzenlenmesi, oto korkuluklarda enerji sönümleyici sistemlerinin uygulanması yani bir çarpma anında oluşacak enerjiyi emerek şiddeti azaltmak, yoldan çıkan araçların tekrar yola dönüşlerinin sağlanması, acil kaçış rampaları. Bunlar affeden yol sisteminin başlıca uygulama alanları olarak söylenebilir. Yine trafiğin diğer temel unsuru olan taşıt güvenliğini sağlamak üzere araç muayene istasyonlarının modernleştirilmesi projesini hayata geçirdik. Avrupa’nın en modern ve en ileri teknolojisine sahip araç muayene istasyonlarını kurduk. Toplam 302 adet istasyon ile 2 milyon 667 bin adet muayene tekrarı olmak üzere toplam 10 milyon 43 bin adet taşıtın araç muayenesi gerçekleştirildi. İçişleri Bakanlığımız ile paylaşmak üzere gerek ulusal güvenlik, gerek mali takip ve gerekse yatırım programları da dahil olmak üzere, bir çok verinin anlık olarak toplaması ve yararlanılması imkanının sağlayacak U-ETDS yani "Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi"ni kurduk. Otomatik Geçiş Sistemlerinde (OGS) maliyetleri düşüren pasif etiketli geçiş sistemi olan Hızlı Geçiş Sistemini (HGS) devreye aldık. Bu doğrultuda da köprü ve otoyollarda Serbest Geçiş Ücret Toplama Sistemlerinin kurulumuna önem verdik. Bu sistem sayesinde araçların gişelerde şerit değiştirmesine gerek kalmadan geçişlerini sağlamaya başladık, özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde trafik problemine bir nebze de olsa rahatlama sağladık.

Ancak daha da önemlisi karayollarımızı Avrupa’nın en iyi akıllı ulaşım sistemlerinden birine de kavuşturmak için çok önemli bir çalışma başlattık. Karayollarımızı tam tamına 15 bin kilometrelik fiber optik kablo ile çok akıllı hale getiriyoruz. Bu planlama çerçevesinde Kayseri’den, Antalya’ya, Samsun’dan Aydın’a, Edirne’den Kahramanmaraş’a kadar toplam 4 bin 387 kilometrelik kısmının planlamasını yaptık. 3 kesim halinde projelendirdiğimiz projenin pilot uygulamasını Antalya’da 515 kilometrelik kısımda altyapı çalışmalarını tamamladık. Üst yapıda kameralar, değişken mesaj vericiler, meteorolojik istasyonlar, karayolları trafik radyosu gibi akıllı ulaşımın bileşenlerinin de tamamlanmasının ardından akıllı yolumuz hizmete girecek. Kurulacak bu altyapı, gelecekte kullanılması planlanan otonom, yani sürücüsüz araçlar için de kullanılabilecek kapasitede olacaktır.

Burada amacımız insanın rolünü azaltan ve yol boyunca araçlara yön, kaza önleme gibi konularda destek sunan akıllı yollara sahip olmamızdır. Bu noktada trafik yönetim merkezlerinde toplanacak verilerin, farklı amaçlar doğrultusunda işlenecek ve gerçek zamanlı olarak başta sürücüler olmak üzere trafikle ilgili tüm kullanıcılarla paylaşılmasını da sağlıyoruz. Çünkü yol ve sürüş güvenliği için gerekli koordinasyonun anında sağlanabilmesi, yolcu ve sürücülerin eş zamanlı bilgilendirilebilmesi anlamını taşıyor. Böylece trafik akışı sağlıklı bir şekilde sağlanacak, durağanlıktan söz etmek mümkün olmayacak. Bir kaza durumunda ya da yolun rutin akışını engelleyen aksi bir durumda, gerekli müdahale sistemden alınan bilgilerle anında yapılabilir hale gelecek. Ambulansların kaza noktasına varışı hızlanacak ve kolaylaşacak. Sürücüler için tehlikeli durumlarda uyarılar yapılacak. İnsanların trafikte bekleme süreleri azalacak. Yolculuklar artık çok daha konforlu hale gelecek. Kısaca insanımızın hayatı kolaylaşacak, vatandaşımızın mutluluğu artacak, yol çilesi denen şey mazi olacak. Bunu sağlayabilmek için de benzer altyapıları kurarak sadece yolları değil şehirleri de akıllı hale getiriyoruz.

Vatandaşlarımıza hızlı, kaliteli akıllı kent hizmetlerinin verilebilmesi için ulaşım, sağlık, güvenlik, enerji ve çevre dostu uygulamaların birbiriyle etkileşimli olmasını amaçlıyoruz. Bu noktada Türkiye’nin en kapsamlı akıllı şehir projesini önce Kars daha sonra Antalya’da başlattık. Bu doğrultuda kronik hastaların ve yaşlı vatandaşlarımızın takibinden ücretsiz wi-fi hizmetine, şehir bilgilendirme ekranlarından akıllı aydınlatmaya, akıllı sulamadan Trafik Elektronik Denetleme Sistemlerine kadar akıllı şehir uygulamalarını hayat geçirdik. Ve bu sistemleri de tek bir merkez üzerinden yönetmeye başladık. Yapılan çalışmaların belediyecilik hizmetlerinin hızlanmasının, daha kusursuz hale gelmesine yardımcı olmakla kalmayacak, vatandaşların sorunlarının anında çözülmesine de vesile olacaktır. Bundan sonraki süreçte de amacımız akıllı kent ve akıllı yol projelerini yaygınlaştırmak ve vatandaşlarımızın hayatını kolaylaştırmaktır.”

ICT MEDIA Mart sayısında; ayın konusu olarak Akıllı Kentler ve Akıllı Ulaşım Sistemlerini ele alındı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanımız M. Cahit Turhan önemli değerlendirmeleriyle katkıda bulunduğu dosya konusunda yer alan sektör temsilcileri ve uzmanların açıklamalarını ICT MEDIA dergisinden okuyabilirsiniz.